Mów recenzja

"Mów!" to zdecydowanie najbardziej poruszająca książka Laurie Halse Anderson, amerykańskiej pisarki tworzącej zarówno dla dzieci i młodzieży, a także pasjonatów historii. "Mów!" to tragiczna historia wyalienowanej nastolatki, obudowana jej niepełnym psychologicznym portretem. Niepełnym, ponieważ pierwszoosobowa narracja prowadzona z punktu widzenia zamkniętej i wyniszczonej psychicznie dziewczyny, w dodatku tkwiąca w jej myślach, kryje wiele emocji i czytelnik musi się domyślać, o co tu właściwie chodzi. Co zaszło? Czemu Melinda jest tak bardzo osamotniona i krytyczna, ironiczna wobec otoczenia? Czemu nie umie się porozumieć nawet z rodziną, a rówieśnicy traktują ją jak trędowatą? Czemu nie ma przyjaciół, nie może z nikim rozmawiać i nie jest nastolatką cieszącą się dorastaniem? W pewnym momencie już można wywnioskować, co spotkało Melindę, jednak nie napięcie nie pęka wtedy jak balonik - zdarzenie bulwersuje i ma się ochotę wtargnąć do szkoły, do domu jej rodziców, aby zmusić wszystkich do ocknięcia się, do przetarcia im oczu, krzyknięcia halo, to nie błahostka...

Dialogi pobocznych postaci przytaczane są w specyficznej formie. Dziewczyna jest zamknięta w swoim małym świecie, udręcza się co raz bardziej, nie widzi wyjścia z sytuacji i nie ma za bardzo nikogo do pomocy lub nie chce mieć. Nie chce wyjawić, co się stało, czuje wewnętrzną i zewnętrzną blokadę. Męczy się i nie potrafi przełamać, wyobrażałam ją sobie jako osobę z wyjątkowo ponurym wnętrzem, w którym prowadzi walkę z samą sobą i ze strachem. Bardzo powoli odkrywane są kolejne fragmenty dążące do ułożenia całej historii, jej przeszłości. Przez skupienie się na częściowo tajonych przeżyciach Melindy, na skutkach, a nie na przyczynie jej bycia wyrzutkiem społecznym, książka jest pasjonująca i pochłania czytelnika. Napisana prostym językiem sprawia, że można ją przeczytać w jeden wieczór. Ja nie raz czułam niemoc Melindy i jej niemy krzyk, niemą wściekłość i niemożność wyjścia z dna psychicznego.

Autorka uwypukliła bardzo poważny problem dotyczący wielu nastolatków - odrzucenia z grupy rówieśników. Nawet jeśli przyczyną nie jest takie okropne zdarzenie, jakie spotkało Melindę, wyalienowanie z nastoletnich paczek przyjaciół czy choćby z klasy bardzo boli i popycha nastolatków do depresji lub utraty moralności na wiele sposobów. Sami sobie nie pomogą - jednak co zrobić, gdy pomoc odrzucają, boją się jej, nie chcą mówić?