Władczyni rzek recenzja

Philippa Gregory, znawczyni kobiet z czasów historycznych Anglii, czasami wyszukuje postacie mało znane w historii i na podstawie nielicznych przesłanek i słabo udokumentowanych faktów tworzy bohaterki z krwi i kości, postaci, które mają cechy indywidualne, nieszablonowe, wyjątkowe. Autorka ożywia je, budzi z uśpienia historycznego. Potrafi uprawdopodobnić wydarzenia albo charaktery tak, że stanowią integralną całość z historią.

O Jacobinie Luksemburskiej wiemy niewiele, ponieważ należy do czasów bardziej owianych legendą niż zapisanych na kartach historii, a legenda mówi, że jej ród pochodzi od Meluzyny, czarodziejki wodnej, która związała się z człowiekiem.

Powieść przedstawia narastający konflikt między rodami angielskimi i początki słynnej wojny dwu róż zwanej też ówcześnie wojną kuzynów. Wyjaśnia początek wojny Lancasterów z Yorkami. Jak zwykle na dworze zaczęło się od intryg, sympatii i antypatii, faworyzowania i wywyższania jednych, pomijania innych. Powszechnie królująca na dworze angielskim zazdrość wśród znaczących rodów pośrednio staje się przyczyną rozłamu rodziny i krwawych rozwiązań w walce o wpływy i władzę.

Jacobina, związana z Lancasterami dzięki pierwszemu mężowi, rozsądnie spogląda na to, co się wokół niej dzieje, nie może być stronnicza, ponieważ jest zależna od Małgorzaty Andegaweńskiej i jej bezwolnego męża, młodego króla Henryka VI. Jest gotowa bronić swojego ukochanego, drugiego męża, za wszelką cenę. Rodzi czternaścioro dzieci i tylko jedno z nich umiera w dzieciństwie. Musi więc dbać o swoje potomstwo. Widziała mądre rządy księcia Yorku i słyszała przysięgi zemsty do 10 pokoleń ze strony Lancasterów.

Powieść bardzo dobrze się czyta. Autorka zadbała o wartką akcję bez zbędnych dłużyzn, mało opisów bitew, jak to bywa w jej powieściach. Przenosimy się do średniowiecza z jego ograniczeniami, ale też tradycjami. Pojawia się sugestywny opis spalenia na stosie Joanny d’Arc, wyjaśnienie polityki Anglii prowadzonej wobec częściowo okupowanej Francji i chęci zagarnięcia większych obszarów. To wszystko dawkowane w dobrych proporcjach, aby zrozumieć wydarzenia i decyzje podejmowane przez władców.

Narracja w pierwszej osobie, często stosowana przez Gregory, pozwala na bezpośrednie opisy doznań bohaterek, wyrażania ich myśli i poglądów. Dzięki temu mamy wrażenie autentyczności.