Oberki do końca świata recenzja

Książka z bogatego nurtu literatury chłopskiej, ale inna od dzieł Myśliwskiego czy Redlińskiego. Ta poetycko opowiedziana historia życia wiejskiego muzykanta, Józefa Wichra, ma urodę wiejskiego oberka, przykuwa uwagę, hipnotyzuje. Przy okazji autor upomina się o muzykę ludową, o należne jej miejsce w naszej kulturze i tradycji. Dla mnie to świeże i oryginalne dzieło nurtu chłopskiego.

Jak już wspomniałem, opowiada Szostak w tej książce o życiu Józefa Wichra z Rokicin, muzyka wiejskiego grającego oberki i mazurki na weselach i innych uroczystościach. Opowiada poprzez historię śpiewanych i granych melodii ludowych. Znakomitym chwytem jest tutaj powtarzający się co jakiś czas refren piosenki, na przykład:
„Grał na jej weselu, choć ją chciał poślubić.
A odtąd swą bratową może tylko lubić.”
No właśnie, ten powtarzający się refren daje poczucie pewnej balladowości tej prozy, nadaje jej swoisty rytm chłopskiej gawędy, która urzeka, hipnotyzuje. A wszystko to napisane prostym językiem, krótkimi poruszającymi zdaniami. Ma też książka swoją dramaturgię: historia trójkąta pomiędzy Józefem Wichrem a jego bratem Franciszkiem i Marią to prawie tragedia grecka.

Poza tym Szostak pięknie pisze o muzyce ludowej, o tych obertasach i mazurkach, o muzyce chyba najbardziej naszej, polskiej. Kiedyś się jej wstydzono, tkwiła w zapomnieniu, teraz już nie, grają ją młodzi, słychać ją w radio, widać w telewizji i bardzo dobrze, to są nasze chłopskie korzenie, których nie musimy się wstydzić i udawać, że wszyscy żeśmy ze szlachty.

Piękna jest scena, gdy do zapomnianego Józefa Wichra, bo nikt nie chce już muzyki ludowej na weselach, przyjeżdża z miasta wnuk z kolegami i zaczyna nagrywać oberki grane przez dziadka, uczyć się jego muzyki. Ta wiedza przechodzi z pokolenia na pokolenie, i na szczęście nie ginie.

Co ciekawe w wywiadach mówi Szostak, że z kolegami jeździł do wiejskich muzykantów i uczył się od nich grać ludowe kawałki, w pewnym sensie książka jest zatem pisana z autopsji.

Oczywiście nie byłbym sobą gdybym nie dołożył łyżki dziegciu: w pewnym momencie powtarzalność wątków książki zaczyna trochę nużyć, przydałyby się pewne skróty.

Mimo te zastrzeżenia dostaliśmy tom znakomitej prozy, to oryginalny wkład do nurtu literatury chłopskiej.