Nie wszyscy chłopcy są niebiescy recenzja

„Oto ja. Czarny. Queer.“

George Matthew Johnson to amerykański dziennikarz i działacz na rzecz praw człowieka. Walczy z przemocą i dyskryminacją, a jego „Nie wszyscy chłopcy są niebiescy“ to pamiętnik czarnoskórego geja skierowany do dorastającego czytelnika. Co za tym idzie — obecne są w nim uproszczenia, brakuje analizy poruszanych problemów, bywa płasko, choć autor zahacza o wiele istotnych problemów, a sam opis jego życia napawa siłą. Mankamenty te dostrzegam jako dorosła osoba oczytana z literaturą faktu, szczególnie z esejami i manifestami. Wystarczy natomiast wejść na opinie w serwisie Goodreads, by zobaczyć jak wiele ludzi w książce tej znalazło siłę. Sama jestem pod wrażeniem jej mocy.

Nasze życie nie składa się wyłącznie z dużych traum, które z dnia na dzień zmieniają wszystko, ale też z tych małych, które cierpliwie się kumulują. Nawet najbardziej kochająca, najbardziej wspierająca rodzina czasami nie wystarcza, by czuć się bezpiecznie, a brak wiedzy może prowadzić do zachowań ryzykownych. Matthew mógł liczyć na bliskich, którzy przyjmowali go niezależnie od decyzji życiowych czy orientacji, a jednak nawet to nie uchroniło go przed wewnętrznym biczowaniem i niezrozumieniem siebie tak typowym dla dorastających osób queer. Bezpieczny dom nie sprawił też, że Czarny nastolatek miał łatwiej, gdy w pewnym momencie trafił do środowiska, gdzie stanowił mniejszość. Wszystkie jego doświadczenia są w pewnym stopniu uniwersalne i wiele mówią o społeczeństwie nie tylko w Stanach.

Najważniejsze przy próbie pisania oraz myślenia o tym tytule okazały się dla mnie rozważenia z grupy „toporny język czy waga doświadczeń“? Co jest kluczowe w tym przypadku? Co powinno determinować ocenę pamiętnika? Wiele sprzecznych głosów kłóciło się w moim sercu, gdy próbowałam zmierzyć się z opinią oraz analizą, z poukładaniem we własnym sercu, ale niezależnie od natężenia oraz dźwięku głosów w mojej głowie — „Nie wszyscy chłopcy są niebiescy“ upraszcza, ale niesie w sobie siłę, która pozwala ludziom łatwiej oddychać. Łatwo mogę sobie wyobrazić, że tytuł ten uratował niejednej życie.

przekł. Piotr Cieślak

Ciekawostka: Książka w wielu amerykańskich bibliotekach jest zakazana. American Library Association zdecydowanie unika tytułów, które mówią o traumach (szczególnie związanych z kolorem skóry oraz orientacją).