Poza nawiasem recenzja

Marzena Hryniszak w Poza nawiasem kreśli przejmujący obraz kobiety, która niegdyś miała wszystko karierę, stabilne życie i perspektywy ale nagłe wydarzenia sprawiły, że znalazła się na ulicy. To powieść o wykluczeniu, samotności i walce z własnymi demonami. Autorka z wyczuciem, ale i brutalną szczerością pokazuje, jak łatwo można się stoczyć na samo dno, a jak trudno się z niego wydostać.

Bohaterką powieści jest Żaneta Ravigne kobieta, która niegdyś świetnie radziła sobie w życiu zawodowym, ale przez splot niefortunnych zdarzeń popadła w alkoholizm i ostatecznie straciła dach nad głową. Autorka nie podaje od razu wszystkich przyczyn tego upadku – odkrywamy je stopniowo, poprzez wspomnienia Żanety, które przeplatają się z jej codziennym życiem na ulicy.

Pewnego dnia Żaneta staje się świadkiem makabrycznego wydarzenia – widzi, jak mężczyzna pozbywa się zwłok. To nie tylko dramatyczny moment w książce, ale też punkt zwrotny dla bohaterki, który skłania ją do refleksji nad własnym losem. Czy można się jeszcze podnieść? Czy ktokolwiek poda jej rękę?

Styl autorki jest surowy i realistyczny, ale jednocześnie pełen emocji. Hryniszak unika sentymentalizmu – nie próbuje wybielać ani romantyzować bezdomności czy alkoholizmu. Wręcz przeciwnie, ukazuje je w sposób brutalnie szczery: zimne noce na ulicy, upokorzenie związane z żebraniem, walka o każdą butelkę, utrata godności.

Jednocześnie powieść nie jest pozbawiona nadziei. Główna bohaterka, mimo że znalazła się na dnie, nie przestaje analizować swojego życia, co daje jej (i czytelnikowi) pewną szansę na odkupienie.

Największą zaletą powieści jest portret psychologiczny bohaterki. Żaneta to postać skomplikowana, pełna sprzeczności – czasem odpychająca, czasem wzruszająca. Nie jest łatwo ją polubić, ale trudno przejść obok niej obojętnie. Hryniszak nie daje prostych odpowiedzi – czy bohaterka zasłużyła na swój los? Czy mogła uniknąć upadku?

Jednym z najciekawszych wątków jest też sposób, w jaki otoczenie reaguje na Żanetę. Społeczeństwo postrzega ją jako „element”, kogoś niegodnego uwagi. Powieść świetnie pokazuje, jak działa mechanizm społecznego wykluczenia – jak łatwo ludziom odwrócić wzrok, zignorować cudzą tragedię.

Poza nawiasem to powieść dla tych, którzy lubią literaturę społeczną i psychologiczną. Nie jest to łatwa ani przyjemna lektura – zmusza do myślenia, konfrontuje z trudnymi tematami i nie daje prostych odpowiedzi.

Jeśli szukasz książki, która skłoni Cię do refleksji nad ludzkim losem, nad tym, jak cienka jest granica między „normalnym życiem” a upadkiem, to ta pozycja jest dla Ciebie. Ale jeśli oczekujesz lekkiej, relaksującej lektury – lepiej sięgnij po coś innego.

Marzena Hryniszak napisała książkę, która wbija się w pamięć. Poza nawiasem to surowa, przejmująca historia o upadku, ale też o nadziei i poszukiwaniu drugiej szansy. Nie jest to powieść dla każdego, ale jeśli zdecydujesz się po nią sięgnąć, na pewno nie pozostawi Cię obojętnym.