Chłód recenzja

Ross MacDonald to jeden z klasyków czarnego kryminału, godny kontynuator Raymonda Chandlera. Bohaterem jego książek jest Lew Archer, prywatny detektyw z Los Angeles; to taki archetyp bohatera crime noir: człowiek samotny, inteligentny, niezbyt majętny, ale niesprzedajny.

W tym tomie Archer zostaje wynajęty przez świeżego żonkosia, Alexandra Kincaida, do odnalezienia Dolly, jego żony, która zniknęła zaraz po ślubie. Archer szybko znajduje Dolly, a przy okazji wplątuje się w morderstwo. Jak to często w książkach MacDonalda bywa, żeby wyjaśnić obecne morderstwo, trzeba rozwiązać zagadki zabójstw sprzed wielu lat. Archer (i autor) poetycko ujmują to następująco: „Prowadziłem sprawy, które otwierały się stopniowo, jak rozpadliny w twardym gruncie teraźniejszości, sięgające w głąb pokładów czasu.”

Spotykamy w książce typy ludzkie znane z innych powieści MacDonalda: samotna alkoholiczka w wieku średnim pragnąca za wszelką cenę mężczyzny u swego boku; zapijający się na śmierć stary i skorumpowany gliniarz; uczciwy lekarz, którego główną busolą życiową jest dobro pacjentów; rozchwiana emocjonalnie młoda dziewczyna, która nie może pokonać demonów z przeszłości. A sam Archer podróżuje po całych Stanach jak pies gończy pędzący za prawdą. Trafia też do miasta Reno w Nevadzie, występującego w wielu amerykańskich kryminałach, to siedlisko występku i hazardu znane jest głównie z tego, że bardzo łatwo uzyskać tam rozwód. W końcu Archer dochodzi do istoty rzeczy mozolnie, jakby układał puzzle z niezliczonych rozmów, z niedopowiedzeń, z półsłówek.

To jeden z lepszych kryminałów MacDonalda, akcja jest dynamiczna i a historia niezbyt skomplikowana, bo zdarza się temu autorowi zbytnio zawikłać intrygę w niektórych książkach z serii z Archerem. Poza tym zakończenie książki jest całkiem niespodziewane.

Powieść porusza także problem tuszowania morderstw: wpływowi i bogaci ludzie albo robią z morderstwa samobójstwo, albo doprowadzają do skazania niewinnego człowieka, manipulując faktami i świadkami, kupując i zastraszając śledczych.