Międzymiasto recenzja

Można by rzec – kolej jaka jest, każdy widzi. Nie każdy zaś korzysta z jej usług z takim natężeniem co Agnieszka Gałuszka - autorka książki „Międzymiasto”. W jej debiutanckiej powieści, skądinąd trudnej do sklasyfikowania, znaleźć można wszystko to, co tyczy się podróżowania pociągiem. Pani Gałuszka ze względu na pracę i częste delegacje pozostaje w nieustannych rozjazdach. Z notebookiem pod pachą, co dzień gości na innym dworcu, co dzień spotyka nowych ludzi, często tak samo zapracowanych jak ona. To właśnie te przymusowe wycieczki i lektura tajemniczej książki: „Sztuka podróżowania” Attara ibn Ibrahima stały się dla autorki motywacją do napisania czegoś w stylu pamiętnika z podróży.

„Międzymiasto” prowadzi nas nie tylko przez obszar pomiędzy miastami, przez rozmaite dworce, perony, pociągi, ale przede wszystkim prezentuje cały wachlarz ludzkich losów. Gałuszka barwnie przekazuje zasłyszane w czasie podróży opowieści, wplątując je we własne wspomnienia i przemyślenia. Zwierzenia współpasażerów, dworcowych żebraków i gawędziarzy tworzą swoisty kolaż doświadczeń ludzi w pewien sposób związanych z koleją. Jest więc i smutno i zabawnie, wzruszenia mieszają się tu radościami, pobrzmiewają rozmowy, a nawet zawiązują się nowe znajomości. A wszystko zmierza do ukazania, jaki wpływ na życie mają podróże, przypadkowe spotkania i książki…

Warto wspomnieć, że urozmaiceniem dla rodzimych opowieści pociągowych są opowieści z podróży zagranicznych. Autorka prezentuje swoje doświadczenia w tym zakresie, przywołując zabawne anegdoty z wypraw do Chin czy Kuby. I tutaj można uwierzyć mi na słowo – okazuje się, że nie tylko w Polsce jazda tym środkiem lokomocji wygląda tak strasznie! Tak, tak. Gdzieś tam daleko na peronie jest jeszcze większy ścisk, a w pociągu jeszcze gorszy zapach i jeszcze gorsze zachowanie kasjerek i współpasażerów. A karaluchy i wymiociny stają się nieodłącznym kompanem wielogodzinnej drogi…

By nie zdradzić wszystkiego, wiele zdradzić nie mogę. Ale przyznać trzeba, iż trafność w doborze historyjek składających się na książkę, jest celna. Dzięki czemu „Międzymiasto” jest typem powieści, której fragmenty pamięta się długo po przeczytaniu. Nie dzieje się tak dlatego, że epatują one jakąś niezwykłą głębią, po prostu są ciekawe, czasami zadziwiające, często zabawne, a przede wszystkim ‘z życia wzięte’, a takie historie pamięta się najlepiej.

Abstrahując od powyższego, chciałam zwrócić uwagę, iż książka pani Gałuszki snuje się powoli, nieśpiesznie, choć jej główny motyw to przecież ruch – przemieszczanie się z miejsca na miejsce. A tu znajdzie się i czas na refleksję, na złotą myśl o sztuce podróżowania i wszystko to razem zebrane, spokojnie zmierza do finału. Zupełnie jakby książka była metaforą jazdy pociągiem – narrator z wolna ruszył, rozkręca się, by zaraz zwolnić, ale skutecznie brnie dalej. Zdarzyć się jednak może, iż czytelnik nieco się znudzi tym jednostajnym rytmem… Wszak jak i to w pociągu bywa – jakaś kradzież, jakiś ludzki dramat, płacz, śmiech – na nowo zaciekawią…

Do kogo zatem adresowany jest ten swoisty pamiętnik podróżny? Do osób, które w przemieszczaniu się pociągiem dostrzegają coś więcej aniżeli obdrapany przedział, zimno, brud i nieprzyjemny zapach. Czyli do osób zafascynowanych klimatem tego rodzaju podróży, pomimo wielu jej niedogodności… Wszystkich irytujących się stanem polskiej kolei i ogólnie kolei nie lubiących, raczej ten typ powieści nie przekona, a co najwyżej może zirytować. Niemniej jednak zachęcałabym każdego do przeczytania „Międzymiasta”. Istnieje bowiem szansa, że miłośnicy kolei miło spędzą czas z lekturą, a osoby unikające peronów jak ognia, być może spojrzą na nie nieco inaczej…