Portret Doriana Graya recenzja

Książka jest łabędzim śpiewem angielskiej klasy próżniaczej, bohaterami są bowiem ludzie majętni, którzy szczycą się tym, że nie robią nic pożytecznego; którzy się nudzą i szukają wciąż nowych wrażeń; ich ideałem jest kult piękna, młodości, hedonizmu, jednym słowem angielska arystokracja z końca XIX wieku. To ciekawe, bo w tym czasie polska arystokracja już miała inne zmartwienia, vide 'Lalka' Prusa.

Szczególnie irytujący jest lord Henry Wotton, facet niewątpliwie inteligentny, ale do szczętu cyniczny, lubiący wymądrzać się na każdy temat, co drugie jego zdanie to gotowy aforyzm. To zakochany w sobie hedonista, uważający, że w życiu liczy się tylko przeżywanie przyjemności. Charakterystyczna jego opinia, że „Być dobrym znaczy być w zgodzie z sobą samym.” Ciekawa to i oryginalna definicja dobra… Dla mnie to człowiek totalnie odstręczający. Słuchanie jego cynicznych aforyzmów przyprawiało mnie o mdłości.

A Dorian Gray, młody i piękny wilczek, pojętny uczeń lorda Wottona, wpada w kompletny cynizm i przez całe życie szuka mocnych wrażeń. Mówi „Nigdy nie szukałem szczęścia. Kto pragnie szczęścia? Szukałem rozkoszy.” I jeśli lord Wotton teoretyzuje, to Dorian Gray praktykuje i nie kończy się to dla niego dobrze.

Dla mnie ta książka jest kolejną wersją historii o Fauście: oto człowiek oddaje diabłu duszę za to, że nie starzeje się, pozostaje wciąż piękny i młody. Ale dusza mocno się psuje, a wieczna młodość z czasem staje się przekleństwem, bo szalona żądza używania ciągnie na dno. W tym sensie książka brzmi świeżo, bo w obecnych czasach mamy znów kult piękna, młodości i hedonizmu, wystarczy obejrzeć reklamy telewizyjne. A czy popularność operacji plastycznych nie jest przejawem braku akceptacji dla starzenia się i brzydnięcia? Na szczęście jeszcze się tych procesów nie da zatrzymać, można odsunąć na pewien czas, ale i za to płaci się wielką cenę.

Ciekawe są w książce wątki homoerotyczne, bardzo silne, jeśli wziąć pod uwagę, że w tamtym czasie takie sprawy były kompletnie nieakceptowane, dość powiedzieć, że oskarżenie o homoseksualizm złamało Wilde'owi życie.

Styl książki jest mocno poetycki, autor największą uwagę poświęca pięknu towarzyszącemu życiu bohaterów, widzę tu duży kontrast: piękno otoczenia towarzyszy plugastwu duszy. Czasami autor ociera się o kicz: „Usiłował pochwycić szkarłatne nici życia i utkać z nich deseń, znaleźć drogę w krwawym labiryncie namiętności, w który się zapuścił.” ale ogólnie bardzo dobrze się to czyta/słucha.

Słuchałem audiobooka w świetnym wykonaniu Adama Baumana.