Szczelinami recenzja

„Początek jest trudny

bo przecież...

„pierwsze słowo dziecka wybrzmiewa

Do „Szczelinami” Wita Szostaka podchodziłam trzy raz i dopiero ten ostatni okazał się być ostatecznym. Dokończonym. Dokonanym. I przyznam się szczerze, że początkowo nie rozumiałam tych wersów. Nie umiałam odkryć ich sensu ani treści, nie umiałam łączyć ze sobą tak, by tworzyć z nich obraz. Jednak zanim sięgnęłam trzeci raz wysłuchałam rozmowy z Witem Szostakiem, który opowiadał o pomyśle na powieść, o pracy, o sobie, i o tym, co w „Szczelinami” jest – według niego, bo każdy znajdzie tu coś innego. Coś, co będzie tylko jego, a co przeniknie w niego szczelinami ciała i umysłu. Znajdzie to, czego teraz potrzebuje.

„wpuszczam sobie w żyły

Te słowa są jak widma, które „po ludziach zostają na siedzeniu” w tramwaju. Przystanki rozrywają epizody nie tylko podróżujących wraz z tobą, ale i twoje epizody, bo czytając robisz przerwy. Co kilka stron zamykasz tę książkę, by rozsmarować w sobie przeczytane słowa. Utykasz te wiersze w szpary między sobą, a światem, by zapanować nad własnymi szczelinami, by zatrzymać siebie w sobie.

„Szczelinami” jest o mamie. Tkwi na osiedlu, na którym się urodziła i na którym pewnie umrze. Przez lata wiele się tu zmieniło – bezdomni na ławkach, grzebiący w śmietnikach. Wszyscy mądrzy stąd uciekają, a osiedla zmieniają się w slumsy. Lecz ona tu jest. Jeździ tramwajem, podgląda ludzi obok, ale tez przygląda się sobie. Wspomina życie – radości, smutki, zakochania ale i rozczarowanie, samotność, czekanie... Wspomina o wstydzie, stracie, ale i odkrywaniu siebie na nowo. Słowa Szostaka układają się w obraz, jak klocki. Z wersów wysupłujesz sobie własne słowa i nawlekasz je tworząc nowe wiersze, które spisujesz na marginesie. Stajesz się poetą poezji wyczytanej i zasianej.

Treść wchodzi w ciebie wszystkimi szczelinami i tnie cię na rozgrzane plastry.

Zarówno rozdziały, jak i poszczególne wiersze można czytać wybiórczo, jednak najbardziej smakują czytane po kolei. Czytaj fragmentami, odkładaj, sięgaj ponownie. Czytaj z ołówkiem w ręku i wyłapuj słowa, których połączenie cię zatrzymuje. Będziesz do nich wracać i połykać je ponownie, łapczywie chłonąć. To „taniec po słowach”, do którego kroki rozpisał Wit Szostak.

Najbardziej wstrząsną mną rozdział ”Cień w podziemiu” o dziewczynce mieszkającej z dziadkami,gdzie

„każda noc

szczelinami nic nie przyjdzie”...

Dziecko, którego zniknięcia nikt nie zauważy przez wiele godzin. Zejdzie schodkami do piwnicy, tuż po śladach dziadka i tam już zostanie, ukryta w ciemności, i będzie czekać, czy ktoś...? Po nią...? I kiedy...?

„To cena zwyczajności”.

Ta zwyczajność tworzy tą smutną powieść o pustce rozlanej po świecie. Wyczytane słowa moszczą się w tobie, układają. Znajdują własne miejsce i sens.

W tą powieść musisz „wejść”. Musisz ją oswoić na swój sposób, dać na siebie szansę i potrzebny czas. Musisz nadać jej swoje tempo i rytm. Te wiersze są, jak

„korytarze (…)

Dawkuj sobie słowa, by mogły w tobie osiąść i budować coś w tobie. Coś, co wymyka się okiełznaniu, a co ma sens, który odkryjesz później. Daj sobie czas na budowanie w sobie wierszy Szostaka i przyglądaj się swojemu wnętrzu. Przyglądaj, akceptuj i zachowaj pokorę. Odkryjesz tu siebie (lub siebie zgubisz), bo „Szczelinami”... wszystko ulatuje...

#agaKUSIczyta