Tłumaczka recenzja

Sammar i Rae. Dwie narodowości, dwa światy, dwie religie, różne świętości, odmienne tradycje i obyczaje. Co zwycięży: przywiązanie do religii czy miłość? Bogate i ciekawe tło kulturowe dopełnia pięknie przedstawioną fabułę.

Ona pochodzi z Sudanu, jest tłumaczką arabskiego na uniwersytecie w Aberdeen. On, człowiek Europy, świecki islamista zgłębiający sens i znaczenie religii Mahometa jest jej przełożonym. Łączy ich wiele, bo nawiązuje się między nimi nić przyjaźni… ale dzieli ich jeszcze więcej. Czy da się zapomnieć o tym, co stanowi o naszej odrębności kulturowej, co nas wyróżnia i oddaje sens naszej egzystencji?

Sammar jest kobietą wykształconą, inteligentną i nie tak zahukaną jak by mogło się wydawać, biorąc pod uwagę warunki życia kobiet na Dalekim Wschodzie. Jej życie naznaczone jest wieloma tragediami, nieudanymi związkami, utratą najbliższych, odrzuceniem i niezrozumieniem przez otoczenie. W młodym wieku zostaje wdową i jej życie diametralnie się zmienia bo jako kobieta traci swą wartość, bez mężczyzny. Podejmując pracę w Szkocji, ucieka przed przeszłością, zatraca się w obowiązkach.

Dzięki Rae wraca jej radość i chęć życia. On pokazuje jej na nowo barwy świata, sprawia, że Sammar pragnie wyjść z szarości i nijakości swojego zamkniętego w czterech ścianach domu życia i być przy nim.
Jednak każde z nich ma odmienne pojęcie o istocie i przyszłości ich związku, każde zgodnie z tym, w jakich warunkach było wychowane, pragnie żyć po swojemu, tak jak dyktuje jego wiara, tradycje i zasady.

Autorka zadaje kilka ważnych pytań. Przede wszystkim tych o granice miłości i sens wiary. Czy można pogodzić jedno z drugim w przypadku gdy on jest innowiercą lub ateistą a ona głęboko oddana Allahowi i nie może żyć w grzechu, jakim byłby związek z kimś spoza religii? Jak bardzo wiara i Bóg może kierować życiem człowieka i czy mogą być na tyle ważni, by zdeterminować każdą podejmowaną decyzję?

Leila Aboulela w niezwykle subtelny sposób ukazuje różnice między islamem a rzeczywistością, istniejącą poza nim, podkreśla różnice światopoglądowe. I nie sympatyzuje z żadną ze stron, ukazuje je jako tak samo ważne, rzeczowe i konkretne podejścia do świata i życia. Jako, że powieść podzielona jest na dwie części możemy dokładnie przyjrzeć się rzeczywistości bliżej nam znanej, europejskiej i tej bardziej egzotycznej, a obie obserwujemy oczami głównej bohaterki.

Powieść napisana jest językiem barwnym i bogatym. Momentami po prostu płynęłam przez kolejne strony, czerpiąc niesamowitą przyjemność z lektury nie tylko orientalnej i wartościowej ale również inteligentnej, różnorodnej, ciekawej. Wiele emocji, wiele postawionych pytań, wiele dylematów i wahań. To taka misternie utkana delikatna konstrukcja formy i treści, pełna piękna.

Jest to literatura dość trudna i poważna. Ogromny plus dla autorki za jej szacunek dla wartości wyznawanych przez każdego człowieka, bez względu na rasę, wiarę czy narodowość.