Dzieje świętej Rusi recenzja

Niebo tęczą malowane spina początek i koniec. Podobnie jest z historią, która łączy czasy, przeszłość i przyszłość. I nawet, jeśli spisana historia nuży i nieciekawi, to ujęta w nietypowej wersji – pasjonuje. Historia bowiem nie każdego jest w stanie zaciekawić. Wielki wpływ ma lekkie pióro piszącego. To ono staje się magnetyzmem samo w sobie. Typowe podręczniki, kompendia wiedzy, czy surowe dane podane w formie faktów, licz i zestawień – zniechęcają. Ale... te same fakty ujęte w nieco innej formie – ba, nieszablonowej wręcz – pochłaniają bez reszty.

A w czym rzecz?

W „Dziejach Świętej Rusi” Gustave`a Dore. To tu słowa nadają kierunek opowieści. Bo to nie książka i nie komiks, ale rysunki, które znajdują inspirację w opowieści, jaką snuje Gustave Dore. To on, autor i ilustrator jednocześnie, nadał swojemu dziełu wizualną postać.

Pierwszy druk ukazał się w 1854 roku i był on konglomeratem aktualnej sytuacji politycznej, stereotypów postrzegania Rosjan przez Francuzów oraz ich charakterów. To wszystko podlane pamfletowym sosem musiało prędzej, czy później wpaść w szpony cenzury. Obraz rozsierdzonych i prostych Rosjan nie podobał się samym Rosjanom, którzy „położyli łapy” na „Dziejach...”. Lecz to, co znikało, wraca. Historia kołem się toczy. Początek spina się z końcem... bez końca. To, co miało miejsce w połowie XIX wieku nastało i dziś. Rosja jako najeźdźca i morderca Ukraińców, świetnie wpisuje się w tekst i ilustracje „Dziejów Świętej Rusi” sprzed prawie 180 lat. Roszady na tronie władcy, chaos wyboru, bezprawie i niestałość. Jak były, tak są.

„Posłuszna tylko swym instynktom i upodobaniom, które już jej za bardzo zalazły za skórę, ruska nacja jęła pewnego dnia marzyć o wybraniu sobie wodza (…). W wyniku ostrej wymiany argumentów osiągnięto zgodę co do jednego: ich nacją musi rządzić mąż co się zowie...”

Tak to się zaczęło i tak trwa po wszech-czasy. Bez ukazu, prawa, czy konstytucji. Pewna idea w głowach Rosjan sama od siebie została zrealizowana wedle ich myśli.

Prawo? Jakie prawo?

Wybory? Kandydatury? Selekcja egoistów? Absolutnie.

Tron zajmował niemalże każdy, kto chciał, ko był bliżej, kto akurat wykorzystał nadarzającą się okazję. Swoje ruskie półdupki sadowił na tronie kto był żyw. I choć „kolka nerkowa” z nerwów zbierała żniwo sprzątając pseudo władców z padołu ziemi, to jednak tron nigdy nie cierpiał na brak rozpasanych dobrostanem pośladków. Bo pole walki wzywa, trzeba zabijać, palić i kraść, acz czynić to szlachetnie. Bo Ruś musi przetrwać i trwać, a Europa zniknąć. Nie odwrotnie.

Jakże to niebywała publikacja. Ciekawi, fascynuje i przyciąga. Patrzysz na rysunki, na wprawną kreskę, na tekst, który jest ciągle aktualny, a który ma – bagatela – prawie dwieście lat! Niesamowite ujęcie historii, która w innej formie byłaby niestrawna i zgagą by się odbijała. Co ruskie, to niestrawne lub ciężko leży na wątrobie i żołądku i ciąży i nuży i mdłości wywołuje. Dore według mnie to mistrz słowa, ilustracji i formy. „Dzieje Świętej Rusi” to hybryda na najwyższym poziomie. Dla koneserów, amatorów i tych, którzy sami nie wiedzą czego szukają i czego chcą...

Paluszki czytelnicze lizać, toast miodem wznosić. Za Europę, za praworządność.