Mężczyzna, który się uśmiechał recenzja

Powrót po latach do jednego z najlepszych kryminałów Mankella znakomicie czytanego przez Adama Ferencego. Książka zaczyna się tak, że komisarz policji z Ystad, Kurt Wallander jest na długim urlopie, powodem jest to, że ponad rok temu zabił człowieka. Strzelał w obronie własnej i został całkowicie oczyszczony, ale skutki moralne tego czynu są dla Wallandera dewastujące: wpadł w depresję i poważnie rozważa odejście z policji. Cóż za różnica w porównaniu z innym moim ulubionym bohaterem, detektywem Harrym Boschem z Los Angeles, który prawie w każdej ksiażce kogoś zabija i nie ma z tego powodu najmniejszych wyrzutów sumienia. Muszę powiedzieć, że dużo bliższa mi jest postawa Wallandera, który mówi o swoim czynie: „Nigdy się tego nie pozbędę, ale może nauczę się z tym żyć”.

Na szczęście dla nas (i jego kolegów) Wallander wraca do pracy, impulsem jest morderstwo adwokata Stena Torstenssona, jego dobrego znajomego. Co intrygujące, tydzień wcześniej zginął w wypadku samochodowym ojciec Stena, Gustaw też adwokat. Mamy potem inne próby zabójstw, nawet Wallander staje się celem, ale na szczęście unika najgorszego.

Co ciekawe pisze sporo Mankell o lęku Wallandera. Oto przeżywa strach, gdy widzi, że jest ścigany przez inny samochód. Zwyczajnie się boi ataku, zamachu, śmierci. To również bardzo różne od Boscha, który nigdy się nie boi. Uważam za ważne, że Mankell przedstawia policjanta nie jak pozbawionego emocji herosa, tylko jako człowieka przeżywającego trudne uczucia: głęboki smutek, lęk, wreszcie złość, bo Wallander jest niezłym cholerykiem: wpada w gniew przy każdej okazji.

Jak zwykle znakomicie Mankell opisuje trudną i wyczerpującą pracę policji. W tej książce nawet trudniejszą, bo funkcjonariusze mają do czynienia w wybitnie przebiegłym i inteligentnym przeciwnikiem. Przy okazji porusza autor problem nierówności prawnej: ludzie bogaci i/lub dobrze urodzeni z definicji traktowani są jako bardziej uczciwi i nietykalni, daleko trudniej ich o coś podejrzewać, niełatwo ich pociągnąć do odpowiedzialności.

Książka ma swój dobry rytm, nie za wolny, nie za szybki, jest też znakomicie czytana przez Adama Ferencego. Mimo że my, czytelnicy domyślamy się dość szybko rozwiązania zagadki morderstwa, bo mocne sugestie zawarł Mankell we wstępie, to i tak słuchałem książki z niesłabnącym zainteresowaniem.

Zakończenie trochę się ciągnie, miałem wrażenie, że szanowny autor nie miał pomysłu jak zamknąć sprawę kryminalną i aresztować sprawcę. Poza tym Wallander bawi się w Jamesa Bonda i biega z giwerą w garści, mógłby sobie Mankell darować te sceny. Niemniej to wciąż znakomity kryminał, klasyka gatunku.