Geniusze strategii recenzja

John Lewis Gaddis w "Geniuszach strategii" podejmuje ambitną próbę analizy myśli strategicznej poprzez pryzmat podziału na jeże i lisy, zaczerpniętego z koncepcji Isaiaha Berlina. W teorii to interesująca perspektywa – podział ten miałby wyjaśniać, dlaczego niektórzy liderzy osiągali sukcesy, a inni ponosili spektakularne klęski. Niestety, wykonanie pozostawia wiele do życzenia.

Autor prowadzi czytelnika przez historię różnych epok, prezentując sylwetki wielkich strategów – od Kserksesa i Oktawiana Augusta po Napoleona i Roosevelta. Przygląda się ich decyzjom przez pryzmat długofalowego planowania (jeż) kontra elastyczności i dostosowania do okoliczności (lis). Choć zestawienie to może wydawać się atrakcyjne, w praktyce książka nie oferuje niczego przełomowego.

Największym mankamentem "Geniuszy strategii" jest powierzchowność. Gaddis, choć niewątpliwie posiada ogromną wiedzę historyczną, ogranicza się do ogólników i nie oferuje nowych, głębokich analiz. Przykłady są często jedynie pobieżnie omówione, a ich dobór sprawia wrażenie przypadkowego. Kserkses czy Elżbieta I – każdy z nich miał swoje unikalne uwarunkowania, ale autor wrzuca ich do jednego worka, sprowadzając analizę do prostych etykietek "jeż" lub "lis". W efekcie książka nie odpowiada na kluczowe pytanie: czy rzeczywiście ta klasyfikacja ma realne przełożenie na sukces strategii, czy jest tylko ciekawostką filozoficzną?

Kolejnym problemem jest styl narracji. Gaddis często stosuje akademicki, suchy język, który momentami zamienia książkę w podręcznik akademicki, ale pozbawiony głębokiej analizy. Brakuje tu dynamiki, która sprawiłaby, że czytelnik z chęcią sięgnie po kolejne strony. Ponadto, autor nadużywa ogólników i truizmów – konkluzje typu "strategie muszą godzić cele i środki" są oczywiste i nie wnoszą nic nowego do dyskusji o strategii.

Nie oznacza to jednak, że książka nie ma żadnych zalet. Przede wszystkim Gaddis porusza istotne tematy dotyczące polityki i strategii, a jego przegląd postaci historycznych może być wartościowy dla czytelników, którzy nie mieli wcześniej styczności z tymi tematami. Książka może również zainteresować osoby, które dopiero zaczynają swoją przygodę z historią strategicznego myślenia – dla nich będzie to solidne, choć nieco zbyt ogólne wprowadzenie.

Podsumowując, "Geniusze strategii" to książka przeciętna. Choć temat i koncepcja podziału na jeże i lisy mogłyby być fascynującym punktem wyjścia do głębszej analizy, Gaddis nie wykorzystuje ich w pełni. Zbyt duża powierzchowność, brak nowatorskich wniosków i niezbyt wciągający styl sprawiają, że książka nie wyróżnia się na tle innych pozycji o strategii. Może być ciekawą lekturą dla początkujących, ale bardziej wymagający czytelnicy mogą poczuć się rozczarowani.

Książka została otrzymana z Klubu Recenzenta portalu Na kanapie.pl