Eksperymenty na biednych recenzja

Pomaganie dzieciom w Afryce jest proste! Wystarczy dać tym biedakom pieniądze. Albo nie, bo przepuszczą na głupoty - lepiej dać ich szkołom. Albo nie, przecież szkoły tam ledow odpowiadają za siebie, a co dopiero za uczniów. Dajmy nauczycielom pieniądze za to, że będą przychodzić! Albo zamiast pieniędzy od razu wyślijmy laptopy! Albo nie, zorganizujmy odrobaczanie! A może lepiej kurs zawodowy? A może dajmy granty? A może nic nie dawajmy, tylko pożyczmy? Może lepiej nic nie robić? Mikroinwestycje? Wspieranie rządzących? Wspieranie wspólnot? A może wystarczy dać tym biedakom pieniądze?

Większość z nas kontakt z pomocą krajom rozwijającym się ma przez wpłacanie drobnych kwot czy kampanie co większych organizacji charytatywnych (zamieszanie wokół działalności Kulczyk Fundation, ktoś, coś?). Tymczasem hula nad nami potężna maszyna obsługiwana przez armię urzędników, mieląca gigantyczne sumy pieniędzy i myśli tęgich głów uniwersyteckich. Za podstawowym pytaniem "jak pomóc biednym?" pada setki innych, które dotyczą ekonomii, etyki, gromadzenia danych czy zależności kulturowych. "Eksperymenty na biednych" to zapis najmodniejszych swego czasu odpowiedzi na to główne pytanie. Autor obiektywnie opisuje (gdzieniegdzie pozwalając sobie na drobną ironię) rozwój najpopularniejszych myśli ekonomicznych, ich wzlot, skutki i krytykę, która zmusza do poszukiwania kolejnych rozwiązań. W tym katalogu praktycznych metod nie brakuje pytań o szczerość filantropii, odsłaniania hipokryzji, ukazywania skomplikowanej sieci sprzecznych interesów i etykę pomocy, która nierzadko staje się przedłużeniem kolonialnych zapędów, protekcjonalnym narzucaniem swojej wizji świata czy po prostu pretekstem do realizowania własnych interesów. Mnie osobiście natłok zmarnowanych projektów i ich ciemnej strony przygniótł - po opisie tego pasma porażek przeplatanych ostrymi sporami trudno jest podzielać optymizm autora zawarty we wstępie i zakończeniu...

Książka Leszczyńskiego to solidna pozycja z przejrzyście uporządkowanymi danymi i bogatą bibliografią, która w jasny sposób opisuje historię rozwoju pomocy krajom rozwijającym się, poruszając przy tym bez ckliwości trudne zagwozdki etyczne. Świetna pozycja dla zainteresowanych ekonomiczno-praktyczną stroną zwalczania biedy.

[Recenzja została po raz pierwszy (12.04.2018) opublikowana na LubimyCzytać pod pseudonimem Kazik.]