Człowiek o 24 twarzach recenzja

„Człowiek o 24 twarzach” Daniela Keyesa to fabularyzowany reportaż o życiu i chorobie Billy’ego Milligana. Postać ta, znana swego czasu z pierwszych stron amerykańskich gazet, wzbudzała ogromne kontrowersje zarówno wśród ogółu społeczeństwa, jak i wśród specjalistów z dziedziny psychologii i psychiatrii.

To właśnie fakt, że książka opisuje losy prawdziwego człowieka, a nie fikcyjnego bohatera sprawił, że zdecydowałam się sięgnąć po ten tytuł. Jeśli kiedyś zadawaliście sobie pytanie jak wiele nieszczęść może spaść na jednego człowieka, odpowiedź po przeczytaniu tej książki jest jedna – więcej niż jesteś sobie w stanie wyobrazić. Billy Milligan to postać, którą spotkało zdecydowanie więcej złego niż jest w stanie udźwignąć jeden człowiek. Wszystko to odcisnęło piętno na jego osobowości… a raczej na osobowościach.

Podsumowując krótko fabułę, wspomnę że książka opowiada historię życia Milligana, który cierpiał na długo niezdiagnozowane rozszczepienie osobowości. Jednocześnie w mediach jego sprawa zdobyła rozgłos ze względu na dopuszczenie się ciężkich przestępstw – gwałtów, napaści, rozbojów i kradzieży. Książka zarysowuje bardzo szerokie tło dla tych zdarzeń i poświęca sporo uwagi tematowi rozpoznania choroby u Billy’ego oraz metodom leczenia jego przypadłości.

Jako, że sprawa w swoim czasie była bardzo medialna, autor pokazuje też jak presja opinii publicznej i stronnictwo polityczne pewnych jednostek odciskało swoje piętno na podejściu do leczenia Milligana w jego chorobie psychicznej.

Cała historia wzbudza silne rozterki natury etycznej – nie wszyscy bowiem, do dnia dzisiejszego, przyjmują do siebie fakt, że Milligan cierpiał na rozszczepienie osobowości. Dla niektórych wciąż pozostaje wysoce inteligentnym socjopatą o doskonałych zdolnościach aktorskich, który oszukiwał wszystkich by uniknąć wyroku za ciężkie przestępstwa. Jak było naprawdę? Zapoznajcie się z tym tytułem i spróbujcie sami wyciągnąć wnioski i ukształtować swoją opinię.

Niezmiernie zaangażowałam się w ta lekturę i dałam się jej porwać. Mimo tego, że tom jest pokaźny, czyta się ja naprawdę szybko, gdyż w książce sporo się dzieje. Niektóre wątki z biografii Milligana są tak szokujące, że czyta się je z zapartym tchem jak mocny dramat lub zawiły kryminał. Tym silniejsze wrażenia i emocje wyzwala to w czytelniku, gdy po kilku stronach sam sobie przypominasz, że ta historia nie jest fikcyjna. Że przytrafiła się komuś naprawdę. Przyznam, że na mnie książka zrobiła mocne wrażanie.

Mimo, że określana jest mianem fabularyzowanego reportażu, jestem zdania, że w istotnym stopniu pozwala poznać i choć trochę zrozumieć jak funkcje umysł osoby cierpiącej na rozszczepienie osobowości. Uważam, to za duży atut, że tytuł ten pomaga oswoić się z tym jak funkcjonuje chora osoba, z jakimi problemami musi się codziennie zmagać, jak sama staję się ofiarą swojego wewnętrznego „ja”. Myślę, że autor zrobił tutaj bardzo dobrą robotę obrazując jak zagubiony i samotny może być taki człowiek, i jak wiele dzieje się poza jego podstawową świadomością. W tym wszystkim jest też jednak głęboko ukryty człowiek jak każdy z nas – osobowość podstawowa, która czasem walczy o zapanowanie nad wszystkimi „częściami siebie”, a czasem zwyczajnie nie ma siły by dalej walczyć i pragnie się temu poddać.

Po zapoznaniu się z wszystkimi osobowościami Milligana przedstawionymi w książce, byłam w mocnym szoku i nie umiałam sobie odpowiedzieć na pytanie jak to możliwe, że najbliższe otoczenie – rodzina, domownicy, szkoła czy współpracownicy przez tak długi czas nie poznali się na tym z jak wielkim ciężarem zmaga się Milligan. Jak to możliwe, że przez tyle czasu jego nietypowe zachowania i odpowiedzi zbywane były jako drobne dziwactwa? Niezmiennie szokującym jest dla mnie fakt jak, pomimo tak ciężkiej choroby psychicznej, Milligan był w stanie na długie tygodnie przystosować się do życia w społeczeństwie do tego stopnia, że funkcjonował samodzielnie, pracował, utrzymywał mieszkanie, umawiał się z dziewczynami. Który Billy jest prawdziwy, a który rzeczywiście manipuluje i zwodzi otoczenie? W tej historii jest wiele znaków zapytania. I równie wiele brutalnej i szorstkiej prawdy.

Chociaż autor wydaje się być stronniczy w tej historii i stawia się w pewnym sensie w roli przyjaciela Milligana, przed którym chory wielokrotnie się otwiera dając mu poznać różne swoje oblicza i pragnąc ułatwić sfinalizowanie powieści, nadal uważam że to bardzo dobry tytuł. Niezależnie od tego czy skłonimy się ku wersji, że Milligan to potwór o wysokiej inteligencji czy też, że jest ofiarą własnego chorego umysłu – mocnym atutem książki jest to że pokazuje realia choroby jaką jest rozszczepienie jaźni. Pomaga zrozumieć jak funkcjonuje chory, z czym się zmaga. Pokazuje, że wypieranie się niektórych zdarzeń i faktów nie musi być zwyczajną złośliwością, a faktycznie chorobową amnezją. Tym samym, mimo że nie jest to stricte naukowy reportaż, w moim odczuciu otwiera czytelnikowi oczy na uzewnętrzniające się objawy rozczepienia osobowości. Jeśli interesują was meandry ludzkiej psychiki – gorąco polecam!