Przez błękitne pola

„Takie były czasy. Tak wtedy myślałam. Sądziłam, że nie mam wyboru.”

„Przez błękitne pola” to zbiór opowiadań w których drugoplanową bohaterką jest Irlandia, a zwłaszcza wpływ kościoła katolickiego i jego wartości na ludzi, tradycję i kulturę. Każde z nich porusza temat straty, żalu, straconych szans ale i samotności. Nie brakuje tu zakazanej miłości, nieszczęśliwych małżeństw, wykorzystywania dzieci, niewierność i mizoginię. Historie badają najbardziej złożone aspekty ludzkich relacji czy zachowań, a przy tym są niezwykle melancholijne. Bohaterowie są niezwykle prawdziwi i każdy z nas może się choć w jakimś stopniu z nimi utożsamiać nawet ze względu na swoje wady czy zalety. Jednak co znamienne podczas lektury zdecydowanie poczujesz wdzięczność, że żyjesz, wdzięczność, że nie jesteś tą kochanką, tą matką, tą żoną, tym dzieckiem. Styl pisania autorki jest niezwykle przejrzysty, momentami oniryczny ale i bardzo plastyczny i sugestywny.

Nie będę oceniała czy streszczała tych opowiadań osobno, bo każde z nich uważam za wyjątkowe na swój sposób i godne uwagi, co jest rzadkością w zbiorze opowiadań.

Nieważne, czy chodzi o mikropowieść „Drobiazgi takie jak te“, czy o opowiadania zebrane w zbiorze „Przez błękitne pola“ — Claire Keegan skupia się na psychice bohaterów, by wydobyć z nich jak najwięcej w krótkim tekście, ale akcję nagle urywa, fabuła okazuje się nigdzie nie dążyć, a zakończenie jest zbyt subtelne, zbyt niedomknięte. Kilka razy udaje jej się ostatnią kropkę postawić w miejscu, które jest otwartym zakończeniem, ale zwykle kropka ta pojawia się nagle, bez ostrzeżenia. W miejscu, które nie pozostawia przyjemnego niedosytu a jedynie dezorientację. Prawdopodobnie to to najbardziej uwiera mnie w prozie Keegan, ale przy całym szacunku, jaki mam dla autorki — zapracowała na niego odbiciem relacji z bliskimi oraz zależności w społeczeństwie — jej proza nie należy do „mojej“. Nie porusza mojego serca, nie działa na emocje. Mogę długo obcować z jej zgrabnym językiem, a i tak będę czuła niewiele. Gdyby nie te ucięte zakończenia, gdyby nie poczucie nieprzyjemnego niedosytu — byłabym względem niej całkowicie obojętna. Rok po lekturze nielubianej przeze mnie powieści „Drobiazgi takie jak te“ zaczęłam patrzeć na ten tytuł bardziej przychylnie, więc miałam nadzieję, że opowiadania zebrane w „Przez błękitne pola“ pozwolą mi w końcu nawiązać nić porozumienia z Keegan, ale najwyraźniej nie jest autorką, która mówi językiem mojej wrażliwości, najwyraźniej nie ma dla nas przyszłości.

przekł. Dariusz Żukowski

Opowiadania ...

“Kobieta byłaby strasznym utrapieniem: kazałaby mu nosić dopasowane ubrania i brać kąpiel. Chciałaby, żeby w pogodny dzień woził ją na piknik na plażę, z koszem bananów i kanapek z tuńczykiem..”

“Mężczyzna to utrapienie i konieczność. Gdyby jakiegoś miała, musiałaby go przekonywać, żeby się kąpał i jadł sztućcami.”

To, co zwykliśmy określać zwyczajnym, prostym życiem, z reguły wcale nie jest ‘proste’. Trud powszedniości zna wiele wyzwań, mnogość wyborów oraz nieustanną tęsknotę - za tym, z czego się zrezygnowało, ale również do tego, co okazało się być inne, niż zakładano. Los człowieka wypełniają krótkie chwile szczęścia, rozświetlające na moment miesiące wysiłków, harówki, rozczarowań.

Opowiadania Claire Keegan, osadzone w pięknej, choć obfitej w nieokiełznane i raczej surowe siły natury, Irlandii - przywiozły mi na myśl obrazki i klimat niezwykłych “Duchów Inisherin” w reżyserii Martina McDonagha.

Tutaj, podobnie jak w zbiorku “Przez błękitne pola”, za zasłoną codzienności skrywają się największe tajemnice, sukcesy, radości i smutki mieszkańców wyspy.

Keegan opowiada oszczędnie i precyzyjnie, ale jej historie wypełnia również deszcz, wiatr i szum morskich fal. Eire, sama będąc w pewnym sensie motywem niemal poetyckim, staje się w twórczości tej autorki pełnoprawną bohaterką - wraz ze wszystkimi swoimi dylematami, bolączkami, wpływami kościoła i wszelakich,...