Utwór Zygmunta Krasińskiego to jedno z ważniejszych dzieł romantyzmu, które autor podzielił na dwie części.
W pierwszej Mąż poślubił kobietę, którą jak się mu wtedy wydawało, kochał. Dał się jednak uwieść Dziewicy, przez co zaprzepaścił swoje małżeństwo, unieszczęśliwił żonę i syna. Uciekając, z kuszącą go Dziewicą, Mąż sprawił, że jego żona z rozpaczy umiera w szpitalu dla chorych umysłowo. To właśnie ona na łożu śmierci, zsyła na syna dar lub przekleństwo – Orcio zostanie natchnionym poetą. Dziecko jest uosobieniem prawdziwego poety, posiadającego kontakt ze światem nadprzyrodzonym i przewidującego przyszłość, natomiast mąż pragnie tworzyć prawdziwą poezję, ale nie jest w stanie.
Druga część utworu rozpoczyna się w momencie, w którym wybucha rewolucja. Mąż – Hrabia Henryk staje na czele arystokracji w walce starego z nowym. Przywódca, podobnie jak Dante z „Boskiej komedii” wyrusza w podróż po wszystkich kręgach obozu rewolucjonistów, by poznać przeciwnika. Spotyka się również z przywódcą przeciwnego obozu — Pankracym.
Dramat Krasińskiego to utwór krótki, ale napisany trudnymi słowami. Autor porusza wiele trudnych tematów, ale wszystko stara się pokazać w sposób obiektywny, nawet najważniejsze starcie rewolucjonistów i arystokracji.