Nadzieja może być oderwanym od rzeczywistości pobożnym życzeniem albo racjonalnym założeniem, że postulowane przemiany mieszczą się w granicach tego, co możliwe. Nadzieja idąca w parze z przekonaniem, że przez świadomą swego celu działalność możemy wpływać na bieg wypadków, jest generatorem wszelkiej pracy ideowo społecznej i związanych z nią poświęceń.