Nowela Lwa Tołstoja napisana w latach 1896-1904, zaś wydana dopiero w 1912, czyli już po śmierci autora.
Bohaterem noweli jest Hadźi Murat (Khadji Murad), przywódca kaukaskich Awarów. Stoi on na czele rebelii przeciw przyłączeniu Kaukazu do carskiej Rosji.
Wypadki stanowiące treść niniejszej opowieści rozegrały się w latach 1851-52 w czasie pobytu Tołstoja na Kaukazie.