Chiny 5.0. Jak powstaje cyfrowa dyktatura

Czy jest możliwy kraj, w którym każdy obywatel dokonuje takiej autocenzury, że autorytarna władza nie musi go nawet kontrolować i obawiać się 'myślozbrodni'? Według Kaia Strittmattera Komunistyczna Partia Chin (KPCh) przy wykorzystaniu technik cyfrowych buduje narzędzia, które mają pomóc ten cel osiągnąć. "Chiny 5.0. Jak powstaje cyfrowa dyktatura" jest jego osobistym dziennikarskim spojrzeniem na Państwo Środka po latach spędzanych na obserwacji z bliska tego 'cudu gospodarczego'. W książce opisuje chińską inżynierię społeczną, dokonywaną 'klasycznie' od lat, dodając współczesne procesy 'cyfrowej przemocy', którą uprawia aktualny przewodniczący KPCh Xi Jinping. Tego ostatniego elementu, wbrew tytułowi, nie ma jednak zbyt dużo (a może niepotrzebnie liczyłem na więcej?), czym mnie Strittmatter trochę zawiódł. Jest za to sporo wypowiedzi dysydentów, ciekawych analiz i przykładów różnych poziomów przemocy i rozbudowanych mechanizmów autopromocji Chin na arenie międzynarodowej. To 'z lotu ptaka' wspaniale naoliwiona maszynka do wszechogarniającej i paraliżującej kontroli 1/5 Ziemian, która gospodarczo zaczyna dominować nad pozostałymi 4/5 świata. Dziennikarz szuka w tym obrazie rys czy pęknięć, które dawałyby nadzieję. Nikt nie wie, w jakim stopniu jest szansa na pomoc Chińczykom w odejściu od ich zdeformowanej egzystencji zbudowanej na strachu wzmacnianym ostatnio ponętnym urokiem konsumpcjonizmu i nacjonalizmu.

Można pisać o Chinach dług...

Jest to książka, w której autor od początku wyraźnie podkreśla jakie są jego poglądy, czyli, że z krytyką podchodzi do działalności chińskich władz, więc warto mieć na uwadze, że czytając ten tytuł mamy przedstawioną jedną stronę medalu.

Autor pokazuje jak władze Chin od środka, powoli, skutecznie przejmują coraz większą kontrolę nie tylko nad życiem, ale także nad umysłami swoich obywateli. Porusza ona wiele aspektów związanych z funkcjonowaniem tego państwa, głównie z propagandą, którą autor wziął na swój celownik.

Jeśli interesuje Was jak wygląda codzienność w Chinach, czym ich Internet różni się od naszego, jak bardzo nasza definicja wolności i normalności tam okazałaby się dla ludzi czymś dziwnym oraz jakie możliwości w obecnych czasach mają dyktatorzy. Wielokrotnie wspominane są także wydarzenia czy postacie historyczne oraz przytaczane są historie i rozmowy z ludźmi, którzy postawili się władzom i najczęściej ponieśli tego konsekwencje.

Tytuł jest niezwykle trafny. W książce znajdziemy jasny przekaz mówiący o tym, że w obecnych czasach, gdzie większość obywateli tego kraju posiada dostęp do Internetu oraz najnowsze gadżety technologiczne wcale nie daje im to wolności, a wręcz ją zabiera. Wszystkie udogodnienia związane z rozwojem cyfrowym sprawiają tylko, że partia ma łatwiejszy dostęp nie tylko do codzienności ludzi, ale także są niezwykle silnym narzędziem propagandowym.

Jeśli macie ...

Mam problem z tą książką... Z jednej strony przekazuje naprawdę wiele informacji o Chińskiej Republice Ludowej i pod tym względem to raczej dobre źródło wiedzy i informacji. Z drugiej jednak strony pozycja napisana jest w taki sposób, że autor jakby narzuca nam swoje zdanie i nie pozostawia miejsca na własne przemyślenia czytelnika.