Rozważna i romantyczna recenzja

Po długich poszukiwaniach interesującego audiobooka sięgnąłem wreszcie do książki Austen, która już od dłuższego czasu leżała na mojej półce. I tu spotkało mnie miłe zaskoczenie, ta opowieść ma staromodny, elegancki wdzięk, przypomina inkrustowaną szkatułkę, czy koncert muzyki barokowej wykonywany przez orkiestrę w strojach z epoki.

Można ów tom traktować jako romans z epoki, dla mnie jednak to całkiem realistyczny obraz angielskiej klasy wyższej sprzed dwustu lat; wówczas głównym środkiem utrzymania owych ludzi był procent od kapitału, zaś jedyną szansą na godne życie dla panien bez posagu było bogate wyjście za mąż. Nikt z tych ludzi nie pracował, nie produkował, to było zbyt poniżające, wręcz brudne. Ich głównym zajęciem było życie towarzyskie, polowania (panowie), plotki, intrygi. Zaś najważniejsze intrygi toczyły się na rynku matrymonialnym: panny chciały się tak wydać za mąż, żeby mieć dostatnie życie (czytaj: wysokie dochody z kapitału męża). A że czasami przyplątała się miłość, to komplikowało całą sprawę, bo jakoś tak dziwnie się składało, że gdy młodzi się kochali, to nie stał za nimi majątek.

Ma książka swoje dłużyzny, niekończące się rozmowy, raczej puste i bez treści, ale jak na powieść z początków XIX wieku broni się całkiem nieźle. Jej wielkim walorem jest znakomicie pokazana pustka, miałkość, wręcz tępota członków angielskiej klasy próżniaczej, tych ludzi, dla których forma jest wszystkim a treść niczym; zmysł obserwacji, ironia, humor autorki naprawdę są godne podziwu. Coś mi się widzi, że obecna brytyjska klasa arystokratyczna niewiele się zmieniła od czasów Austen... Mamy też w książce typki specjalne: na przykład pan Palmer, który ze swojego grubiaństwa i antypatii czyni największą cnotę, czy James Dashwood oceniający ludzi wyłącznie na podstawie ich majątku: im bogatszy jest człowiek, tym lepszy (coraz więcej takich dzisiaj dokoła).

Osobne słowa należą się wspaniałej interpretacji audiobooka przez nieodżałowaną Gabrielę Kownacką, czyta tak, że prawie widzi się te wszystkie panie i panny, rozprawiające z przejęciem o miłości, o intrygach i innych sprawach. Mistrzowska interpretacja!