Zemsta recenzja

Sięgnąłem ponownie po komedię Fredry po obejrzeniu archiwalnego spektaklu teatru telewizji ze wspaniałymi kreacjami Jana Świderskiego (Cześnik), Czesława Wołłejki (Rejent) i Wojciecha Pokory (Papkin). Czytało mi się ebooka z wielką przyjemnością. To dzieło wciąż żywe i aktualne, chyba każdy w życiu spotkał takich ludzi jak pusty samochwała Papkin, krzykacz i choleryk Cześnik czy fałszywy ścichapęk Rejent. No i te nasze polskie swary o byle co, które urastają niepostrzeżenie do niebywałych rozmiarów: antagoniści gotowi są zabić jeden drugiego. Może tylko wątek miłości Wacława i Klary, ckliwy, przesłodzony, nieco się zestarzał, cała reszta wciąż nieodparcie śmieszy i wzrusza. Wielka szkoda, że ostatnio rzadko wystawia się 'Zemstę' w teatrach, właściwie to powinna być stale w repertuarze, zamiast tego mamy masę różnych udziwnionych performansów...

Wielkim walorem tej komedii jest język, bohaterowie mówią całkiem współcześnie i smacznie, znowu wyjątkiem jest napuszony język Wacława i Klary, teraz o miłości się tak nie mówi, a jak się mówi? Może wcale...

Wynotowałem sobie wiele powiedzeń z tego wciąż żywego arcydzieła, weszły już one do języka potocznego, często je wypowiadamy, nie zdając sobie sprawy ze źródła, najbardziej bliskie mi jest powiedzenie Rejenta: 'Niech się dzieje wola nieba, Z nią się zawsze zgadzać trzeba.' A dla was?

DYNDALSKI:
Rumatyzmy jakieś łupią.

CZEŚNIK:
Hej! Serwacy! daj gwintówkę,
Niechaj strącę tę makówkę

CZEŚNIK:
Wprzódy słońce w miejscu stanie!
Wprzódy w morzu wyschnie woda,
Nim tu u nas będzie zgoda!

CZEŚNIK:
Mógłby otruć, zabić skrycie.
A mnie jeszcze miłe życie,

CZEŚNIK:
Od powietrza, ognia, wojny,
I do tego od człowieka,
Co się wszystkim nisko kłania,
Niech nas zawsze Bóg obrania.

KLARA:
Jeśli nie chcesz mojej zguby,
Krokodyla daj mi luby!

REJENT:
Czapkę przedam, pas zastawię,
A Cześnika stąd wykurzę;

REJENT:
Niech się dzieje wola nieba,
Z nią się zawsze zgadzać trzeba.

CZEŚNIK:
„I chciałabym, i boję się”.

CZEŚNIK:
Nie wódź mnie na pokuszenie,
Ojców moich wielki Boże!
Wszak gdy wstąpił w progi moje,
Włos mu z głowy spaść nie może.