W oddali recenzja

Hernan Diaz "W oddali" tłumaczenie Paweł Lipszyc,

Kiedy zaczynam nową książkę, lubię utwierdzać w przekonaniu jak ważne, a zarazem czarujące potrafi być pierwsze, rozpoczynające, opowieść zdanie, którym autor pobudza wyobraźnię, zapraszajac jednocześnie do wykreowanego przez siebie świata. "Tylko przerębel–pęknięta gwiazda w lodzie–przerywał zlewającą się z białym niebem białą równinę. Żadnego wiatru, życia ani odgłosu." Uczucie zaintrygowana towarzyszyło mi, kiedy Hernan Diaz przywitał się ze mną właśnie w ten niezwykły sposób. A jednak historia Håkana, przemierzającego kraj w poszukiwaniu zaginionego brata, będąca po części również opowieścią o bezkresnej, surowej i kryjącej wiele niebezpieczeństw Ameryce XIX wieku nie do końcanie przekonała. Tak jak rękami imigrantów czy też zamieszkującej Stany Zjednoczone rdzennej ludności budowała się historia tego kraju, tak swoją legendę, choć nieco przypadkowo, tworzy Håkan.

I w tym momencie wykreowana "W oddali" opowieść zaczyna mi nieco zgrzytać, bo z jednej strony wieloletnia podróż, spotykane po drodze epizodyczne postacie czy surowe opisy życia wśród dzikiej i zmieniającej się przyrody, tworzą naprawdę fantastyczny obraz, z drugiej jednak - sam główny bohater, samotnik, którego otacza szczególny rodzaj szczęścia, wydaje się być dość nijaki. Natomiast to co się dzieje wokół niego, jakby w ogóle go nie dotyczyło, pozostawiając w walce o byt bez głębszych przemyśleń, pragnień czy marzeń, zaś jego samotność —nieodczuwalną.

Autor zdaje się bardzo sprawnie operować słowami, budując z ich pomocą świetny nastrój historii, utrzymanej w klimacie przygody, powieści drogi, co czyni lekturę w aspekcie jej akcji całkiem interesującą, miejscami również fantazyjną czy też dającą interpretować się na różny sposób, ale jednak bez efektu "wow".

Czuję, że pomimo pewnej magii powieści dość szybko zapomnę postać Håkana, a mimo to tkwiące w pamięci poszczególne sceny rozgrywające się w otoczeniu amerykańskiej pustyni bądź prerii czy też naturalistyczne opisy śmierci ludzi i zwierząt, zostaną ze mną na dłużej.