Jeden dzień Iwana Denisowicza recenzja

Powstało wiele książek na temat okrucieństwa w sowieckich łagrach. Bezsensownego dręczenia więźniów. Sołżenicyn, jak na noblistę przystało, mistrzowsko ujął temat. Podaje czytelnikowi dzień więźnia gułagu w pigułce. Okrucieństwo obozowej rzeczywistości, nieustanny głód, walka z wszędobylskim mrozem, zaglądającym pod nędzną odzież, to powtarzający się schemat w różnych powieściach, wspomnieniach czy reportażach. Autor nie rozwodzi się nad losem więźniów, ale relacjonuje wydarzenia dnia podobnego do innych dni w obozie.

Główny bohater, Iwan Denisowicz Szuchow, chłop z Tiemgieniowa, dostał dziesięć lat łagru za rzekomą zdradę ojczyzny. Był jednym z wielu Rosjan, którzy zbiegli z niemieckiej niewoli i niemal wszystkich uciekinierów czekał taki sam los – oskarżenie o szpiegostwo i wyrok. Większość skazańców znajduje się tutaj z błahych powodów, przekonań religijnych, niewłaściwych znajomości, „nieprawomyślnych tekstów”. Jedni uczciwi, inni, żeby przeżyć, kradną i donoszą. Więźniowie z długoletnimi wyrokami nazywani są synami gułagu. Potrafią radzić sobie, znają wszystkie sztuczki, żeby przeżyć, zaspokoić głód, oszukać przy katorżniczej pracy.

Aleksander Sołżenicyn opisał jeden dzień w gułagu z dbałością o szczegóły tj. pobudka, wylewanie nieczystości, suszenie walonek, czy specjalny sposób jedzenia zupy i chleba. To wszystko relacjonuje, zdawałoby się, beznamiętnie, ale przejmuje swoim realizmem. Poznajemy również mentalność wieloletnich zesłańców, szczególnie tych, którym kończy się wyrok. Mają już prawo do listów, myślą o domu, dostają paczki. Wystarczy przeżyć kolejne dni, starając się ochronić wycieńczone fizycznie ciało, schorowane i niedożywione.

Dla Iwana każdy dzień to walka o przetrwanie i próba przeżycia, dlatego kolejny przeżyty dzień uznał za szczęśliwy, chociaż według zasłyszanych opowieści i naszych standardów do szczęśliwego było mu daleko. Podsumował: „więcej kaszy, nie wpadł z kawałkiem metalu, była norma wyrobiona, dobrze się murowało, nie zachorował”. Tak oto wyglądał szczęśliwy dzień zeka.