Czarny poniedziałek recenzja

Agnieszka Graca w swoim debiutanckim kryminale "Czarny poniedziałek" udowadnia, że polska literatura kryminalna ma się świetnie. Choć to jej pierwsza powieść, autorka nie jest nowicjuszką – ma na koncie liczne nagrody w konkursach literackich i sukcesy na festiwalach. Tym razem postanowiła zmierzyć się z dłuższą formą, tworząc historię pełną napięcia, świetnie oddającą atmosferę Krakowa i poruszającą aktualne problemy społeczne.

Głównymi bohaterami powieści są Iga i Igor – byli policjanci, a obecnie prywatni detektywi, którzy prowadzą agencję w sercu Kazimierza. Gdy zgłasza się do nich siostra Ewy Zielińskiej, kobiety, która rzekomo popełniła samobójstwo, rozpoczynają śledztwo pełne tajemnic i niedopowiedzeń. Policja zamknęła sprawę jako oczywisty akt desperacji, ale bliscy ofiary mają wątpliwości. Zwłaszcza że Ewa cierpiała na lęk wysokości – trudno więc uwierzyć, że skoczyła z ósmego piętra.

To Iga bierze na siebie ciężar dochodzenia, a autorka doskonale kreśli jej postać – nie tylko jako detektywki, ale też kobiety zmagającej się z własnymi problemami i dylematami. "Czarny poniedziałek" porusza bowiem nie tylko klasyczną zagadkę kryminalną, ale też ważne kwestie społeczne, w tym temat praw kobiet. Już sam tytuł nawiązuje do protestów przeciwko ograniczaniu wolności wyboru, a wątki feministyczne przeplatają się z dochodzeniem do prawdy o śmierci Ewy. Graca nie waha się mówić o polityce, nie unika trudnych tematów i nazywa rzeczy po imieniu.

W powieści nie brakuje podejrzanych. Każdy z nich ma powód, by pozbyć się Ewy – od męża, który zaczął nowe życie, przez jego obecną partnerkę, po tajemniczego kochanka i sąsiadów. Autorka umiejętnie prowadzi czytelnika przez meandry śledztwa, podrzucając mylne tropy i zaskakując finałem. To kryminał w stylu Henninga Mankella – śledztwo rozwija się powoli, detektywi zbierają dowody, analizują fakty i prowadzą rozmowy z potencjalnymi świadkami. Nie ma tu pośpiechu ani nagłych zwrotów akcji rodem z hollywoodzkich produkcji, ale jest solidnie skonstruowana intryga i realistyczny przebieg dochodzenia.

Równorzędnym bohaterem książki jest Kraków – miasto spowite smogiem, pełne turystów, ale też mrocznych zaułków, które doskonale wpisują się w klimat noir. Graca oddaje jego atmosferę z niezwykłą precyzją, sprawiając, że czytelnik ma ochotę ruszyć śladami Igi i Igora, odwiedzając opisywane w powieści miejsca.

"Czarny poniedziałek" to nie tylko świetny kryminał, ale też opowieść o relacjach międzyludzkich, kompromisach, trudnych wyborach i społecznych oczekiwaniach. Agnieszka Graca pokazuje, że potrafi łączyć wciągającą intrygę z głębszym przekazem. To obiecujący debiut, który sprawia, że z niecierpliwością czekam na kolejne powieści tej autorki.