A bodaj Ci nóżka spuchła, czyli co nas śmieszyło i śmieszy recenzja

„A bodaj ci nóżka spuchła, czyli co nas śmieszyło i śmieszy” to okazja do obcowania z dwoma dowcipnymi erudytami, profesorem Jerzym Bralczykiem i dziennikarzem, satyrykiem Michałem Ogórkiem. Książka jest zapisem rozmowy pomiędzy nimi, w której dociekają, co bawiło człowieka na przestrzeni wieków, z czego chętnie się śmialiśmy i śmiejemy do dzisiaj.

Choć rozmowa została podzielona na rozdziały, które próbują nadać jej pewną strukturę, to i tak trudno się doszukać jakiegoś schematu, bo panowie płynnie przechodzą od jednego tematu do drugiego. Próbują definiować żarty narodowe i regionalne, branżowe i polityczne. Posługują się przy tym tekstami kultury, utworami powszechnie znanymi, ale też scenami z filmów i kabaretu. To nieocenione źródło nie tylko wspomnień, ale również analiz tekstów mniej oczywistych. To również odkrywanie na nowo postaci literackich i osobowości kabaretowych, które zachęcają do powtórnego spojrzenia na klasyki literatury i poszukania w nich komizmu.

Nie jest to jednak wyłącznie rozprawa na temat, bo autorzy, przez pryzmat dowcipu, wiele mówią o sobie – dzieciństwie, doświadczeniach i osobowości. To, co bawiło w przeszłości, dzisiaj może mieć całkowicie inny wydźwięk, być zbyt prostackie lub po prostu nieaktualne.

Książka sprawiła mi wiele przyjemności. Profesor Bralczyk – znany i lubiany językoznawca – jest nie tylko specjalistą w zakresie swojej dziedziny, ale też sympatycznym człowiekiem i wspaniałym obserwatorem, co pozwala ze swadą komentować zastaną rzeczywistość. Pan Michał Ogórek to również twórca niepospolity, komentator otoczenia, dostrzegający w nim śmieszność i groteskę. Wydaje się, że ta para doskonale się rozumie i nadaje na tych samych falach, dlatego ich dyskusję czyta się z uśmiechem na ustach i zaangażowaniem.

Niewątpliwą wartością książki są liczne cytaty i odniesienia do tekstów kultury – powieści, wierszy, utworów kabaretowych, które znacznie poszerzają perspektywę czytelnika lub też przywołują wspomnienia. Zachęcają do ponownego spojrzenia na Sienkiewicza, Mickiewicza lub Tuwima, a jednocześnie przypominają tak znane osobowości, jak Irena Kwiatkowska czy Jan Kobuszewski. Na końcu książki znajduje się pokaźny spis źródeł, który pozwala sięgnąć po wykorzystane utwory i poznać je samodzielnie.

Ale nie tylko one sprawiają, że rozmowa Panów Bralczyka i Ogórka jest zabawna. Liczne anegdoty nadają jej lekkości, a przyjacielska relacja pomiędzy rozmówcami pozwala na odrobinę ironii, często autoironii. Niewątpliwie obaj Panowie są ludźmi słowa i na językową staranność kładą ogromny nacisk. Językowe żarty i kalambury zwracają ich uwagę najmocniej.

Podsumowując, „A bodaj ci nóżka spuchła” to książka dla czytelników szukających dobrej rozrywki, która dodatkowo poszerza horyzonty i rozwija wiedzę o kulturze. Dla miłośników słowa używanego kunsztownie i z humorem. Inspirująca lektura.