Kogo śmierć nie sięgnie. Tom 1 recenzja

Niedawno zmarła pisarka przedstawia w tej książce wydarzenia we Francji dziejące się w latach 80. XVIII wieku, tuż przed wybuchem rewolucji francuskiej i robi to w specjalny sposób, mamy oto opowiedziane historie życia trzech głównych protagonistów rewolucji: Dantona, Robespierre'a i Desmoulinsa. Dostajemy dość szczegółowy opis życia naszych bohaterów, prawdę mówiąc niezbyt ciekawy, bo wymienieni trzej panowie prowadzili przed rewolucją przeciętne mieszczańskie życie, nic nie zwiastowało ich historycznej roli już za parę lat.

Mamy zatem do czynienia z dosyć nudną i konwencjonalną historyczną powieść obyczajową. Jakby autorka chciała nam pokazać, że Danton, Robespierre i Desmoulins stali się heroldami rewolucji raczej przypadkowo, niewiele lub zgoła nic nie zwiastowało, że przejdą do historii. Rzeczywiście, tak często bywa i dlatego zwykle o przeszłym życiu bohaterów historycznych pisze się niewiele.

W sumie rzecz cała nie porywa i nie zachwyca, czułem, jakbym czytał wypracowanie szkolne, pracowicie odrobione, ale bez blasku. Naprawdę ciekawe rzeczy zaczynają się w 1789 r. gdy zbliża się rewolucja, przy czym to nie osobiste perypetie trzech bohaterów są najbardziej interesujące, ale ogólne tło historyczne: bankructwo kraju, skrajna nieudolność króla, wzrost siły stanu trzeciego. Oczywiście sprawy to znane i opisane w setkach tomów, nie sądzę, aby w tej książce pani Mantel wniosła coś nowego. Pewnie następne tomy cyklu są ciekawsze, bo ta książka kończy się dokładnie w momencie zdobycia Bastylii, ale jakoś nie mam ochoty sięgnąć po kolejne książki z tej serii: zbytnio autorka przynudza.

Mamy tu do czynienia z dosyć typową sytuacją: oto późniejsze książki pani Mantel – mowa o trylogii o Cromwellu – zyskały dużą popularność; wtedy to wydawcy powrócili do powieści wcześniejszych, które przedtem nie cieszyły się uznaniem (nie bez powodu) – w tym do tej książki. No cóż, pozycji o rewolucji francuskiej wydaje się sporo, a ta nie jest ani lepsza, ani gorsza od wielu innych.

Słuchałem audiobooka w niezłym wykonaniu Piotra Borowskiego.