Olive Kitteridge recenzja

Zbiór opowiadań dziejących się głównie w miasteczku Crosby nad Atlantykiem, w stanie Maine, łączy owe opowiadania osoba Olive Kitteridge, nauczycielki matematyki, żony i matki, ale mamy też opowieści, w których Olive pojawia się jedynie marginalnie. Te opowieści to małe arcydzieła, jestem pod wrażeniem ich głębi psychologicznej.

Już pierwsze opowiadanie, 'Apteka', to jedna z najpiękniejszych opowieści o miłości, jakie czytałem. Może, dlatego, że o uczuciu niespełnionym... Wszystko tam kręci się wokół drobnych gestów i ulotnych chwil, za którymi stoją wielkie namiętności.

W przejmującym opowiadaniu 'Pianistka' bohaterką jest Angie, 50-letnia pianistka grającą do kotleta w barze; nigdy nie zrealizowała swoich muzycznych zdolności, nie wyszła za mąż, zawsze na przeszkodzie stała matka. A gdy jej kochanek, Malcom, twierdzi, że Angie jest nikim, ona: „powiedziała sobie, że nie jest ani bardziej, ani mniej żałosna niż ktokolwiek z nich, włącznie z żoną Malcolma. A ludzie byli mili: Walter, Joe, Henry Kitteridge.” I to prawda, Angie w ogóle nie jest żałosna.

Poruszające jest opowiadanie 'Tulipany’, w którym dwie stare kobiety okrutnie doświadczone przez życie, nie potrafią się porozumieć, wesprzeć, tylko wbijają sobie szpilki, ranią się.

A w centrum mamy oczywiście Olive, kobietę oschłą, niezdolną do okazania ciepła czy czułości, warczącą na wszystkich, w szczególności na męża Henry'ego i syna Christophera. Olive ma zmienne nastroje, często wpada w gniew bez powodu, boją jej się bliscy czy uczniowie. Typowa opinia o niej w miasteczku: „Olive Kitteridge zaś, która nigdy, za niczyjej pamięci, nie wykazywała skłonności do życzliwego czy choćby uprzejmego zachowania, z nadejściem kolejnego czerwca stała się jeszcze bardziej opryskliwa.” Skąd taka postawa życiowa, Strout nie wyjaśnia, mam w tym względzie swoje hipotezy.

Poruszające jest opowiadanie 'Środki bezpieczeństwa’, w którym Christopher, już mający rodzinę, ma wreszcie odwagę powiedzieć matce, jak trudną jest osobą, ale ona nie jest w stanie przyjąć tego do wiadomości. W ogóle Olive ma wielkie problemy z rozpoznawaniem i okazywaniem uczuć, na przykład, gdy spotyka ją tragedia życiowa, to płacze wewnętrznymi, ale nie prawdziwymi łzami. Na zewnątrz robi wrażenie twardej, ale nie ma żadnej przyjaznej duszy, to bardzo samotna osoba. Fascynujący portret.

Cała ta proza podszyta jest smutkiem, melancholią. Bohaterami są często samotni ludzie w średnim lub dojrzałym wieku dokonujący bilansu życia, który nie zawsze wypada dobrze. Ma Strout rzadki dar opowiadania z czułością o zwykłym życiu prostych ludzi, które to życie pod jej piórem staje się wzniosłe i piękne. To proza nawiązująca do wielkich realistów rosyjskich Tołstoja czy Czechowa. Dla mnie absolutna rewelacja.

Co ciekawe, usiłowałem czytać tę prozę w formie ebooka, ale bez sukcesu, natomiast audiobooka w świetnym wykonaniu Izy Kuny słuchało mi się znakomicie.