Mury. Historia cywilizacji recenzja

Jaka jest istota muru, cel jego powstania? Obrona, zamknięcie czy odgrodzenie? Czy powstanie muru odpycha czy ciekawi i zachęca wroga do ataku? Czy zlecający budowę to władcy troszczący się o swój lud, czy też tyrani marzący o stworzeniu budowli pamiętanej przez lata? Czy życie w otoczonym murem miejscu było dobre do rozwoju czy też ten rozwój blokowało? Na te i wiele innych pytań David Frye stara się odpowiedzieć, zabierając nas w podróż od starożytnych cywilizacji po współczesność.

Autor w ciekawy sposób przedstawia nam wybrane historie, gdzie mur odgrywał kluczową rolę. Nie da się historii muru, granic czy obronności całej cywilizacji napisać w jednej książce, dlatego też autor wybrał te, które według niego, były najważniejsze. Dzieki temu uzyskujemy interesującą opowieść, gdzie najważniejszym pytaniem jest: czy historia cywilizacji opiera się na obronie czy ataku?

Dla mnie książka była ciekawą lekturą, pisaną w dość lekkim stylu. Jest tu sporo wydarzeń i dat, jednak autor nie zalewa czytelnika drobiazgami, natomiast stara się z każdej historii lub legendy wyciągnąć perełki.

Mnie ta pozycja zabrała na powrót do przeszłości, do lat gdzie czytałam o starożytnych cywilizacjach, ludach, wojownikach i metodach zabezpieczeń. Zaglądamy do wiszących ogrodów Babilonu Wielkiego za czasów Nabuchodonozora, bawimy się w murach Konstantynopola czy wcześniejszego Bizancjum. Przyglądamy się Imperium Rzymskiemu i najdalej wysuniętym jego granicom jak Mur Hadriana pomiędzy Szkocją a Anglią. Oczywiście omówiony zostaje także Wielki Mur Chiński, jego znaczenie i cena, jaką chłopi i robotnicy musieli za jego powstanie zapłacić.

Autor umiejętnie prowadzi nas przez kontynenty, a przede wszystkim przez granice czasowe, wskazując jak rozwój myśli wpływał na rozwój technik obronnych. Poprzez dzieje nowożytne dochodzimy do umocnień I wojny światowej, a w końcu do upadku muru berlińskiego.

Poprzez ukazane historie autor pyta co było ważniejsze, obrona czy atak? Co warto robić: uczyć się budować umocnienia czy szkolić wojowników jak niegdyś Spartanie, czy koczowniczy Tatarzy? Czy siła mięśni jest ważniejsza od siły umysłu i rozumu? Barbarzyńcy i wojownicy stepowi często mieli za nic rozwój gospodarczy, społeczny i umysłowy. Plądrowali i niszczyli wszystko co spotkali na swej drodze. Mieszkańcy osad, skupieni na osiadłym trybie życia potracili zdolności do walki. Najwyższe mury, zmyślne barykady czy bunkry, prędzej czy później zawsze dało się jakoś obejść.

Autor opisuje liczne walki o granice czy twierdze, jednak również podkreśla jak wiele ludzi straciło życie w czasach pokoju, będąc zmuszanymi do budowy murów obronnych. Można śmiało stwierdzić, że wielkie budowle czasów starożytnych i średniowiecznych to także wielkie cmentarze bezimiennych.

Na koniec autor nawiązuje do bieżącej sytuacji polityczno-gospodarczej na świecie. Pyta, ale nie podaje gotowych odpowiedzi i to tez mi się bardzo podobało.

Uważam, że jest to bardzo przystępna lektura, cos lekkiego dla miłośników historii i coś ciekawego dla laików.

Wysłuchałam w wersji audiobook, wiec nie miałam książki w ręku, ale mam nadzieję że zawiera sporo map i ilustracji.