Polki na Montparnassie recenzja

Czy słyszeliście o polskich artystkach z Ecole de Paris żyjących w Paryżu pod koniec XIX i w pierwszej połowie XX wieku? Ja znałam tylko nazwisko i twórczość Olgi Boznańskiej. A było ich mnóstwo, cały Montparnasse rozbrzmiewał polskim językiem. Kawiarnia La Rotonde była odpowiednikiem Małej Ziemiańskiej w Warszawie. Gromadzili się w niej artyści- emigranci z Polski płci obojga, męskie nazwiska są znane doskonale, jednak nazwiska kobiet- malarek w większości zostały zapomniane. Dopiero z tej książki dowiedziałam się o istnieniu Anny Bilińskiej, Alicji Halickiej, Ireny Reno, Meli Muter, Anieli Pająkówny. Zapoznałam się z ich niełatwym, pełnym determinacji, by tworzyć, życiem i poznałam próbki twórczości. Jakie wspaniałe obrazy malowały! Nawet reprodukcje zamieszczone w książce i google’u mnie zachwyciły. Tylko gdzie je można obejrzeć na żywo? Poza wystawą Anny Bilińskiej w Muzeum Narodowym w Krakowie (jeszcze nie widziałam, ale zamierzam nadrobić) – twórczość pozostałych artystek uległa rozproszeniu, zaginięciu, zniszczeniu. Niektóre są pamiętane we Francji. W Polsce nigdy nie były zauważane i doceniane. Ich twórczość jest różna. Malują w różnych stylach, używają różnych technik. Lecz łączy je jedno. Ogromna pasja do sztuki i poświęcenie dla niej własnego zdrowia, rodziny, życia.

Autorka pisze: „Czy było warto poświęcać życie sztuce? Dziesiątki lat wypełnionych pracą, ciągłymi zmaganiami z brakiem pieniędzy, często spędzonych w samotności, w kraju, który poza kosmopolitycznym Montparnassem w latach dwudziestych XX wieku nie jest łatwy w asymilacji- po co to wszystko?

Jak pisał Józef Czapski, malarze są szczęśliwymi ludźmi. Bez względu na doświadczenia osobiste czy profesjonalne porażki, ich twórczość jest zdominowana przez sam twórczy akt, który sam w sobie jest wyrazem głębokiej więzi ze światem, ludźmi i tkanką życia…”

Sylwia Zientek wykonała gigantyczną pracę, aby dotrzeć do informacji o życiu Polek z Montparnassu i udokumentować ich pracę. Chciałabym kiedyś obejrzeć ich obrazy na jednej wystawie.

Książka jest świetnie napisana. Czyta się z zapartym tchem. Jest znakomitym połączeniem biografii, książki historycznej i beletrystyki. W sposób bardzo przystępny przekazuje ogrom wiedzy o sztuce a jednocześnie jest historią walki kobiet o samostanowienie o sobie.