Kult recenzja

Z twórczością Łukasza Orbitowskiego nie miałem póki co do czynienia, nie licząc krótkiego opowiadania w zbiorze "Oblicza Grozy" (sam zbiór bardzo słaby)- gdy trafiła się okazja do nadrobienia, chętnie z niej skorzystałem. Temat przewodni i gigantyczny krzyż na okładce nie nastrajały optymistycznie, ale jeśli nabierze się większego dystansu, to lektura idzie płynnie. Sam autor jest słuchaczem kapel blackmetalowych- a skoro przy takiej muzyce potrafił napisać o Maryjce i dewotach, to mi przeczytanie tego też się uda.

Bohaterami są bracia Hausnerowie- biegunowo od siebie odmienni, ale obaj na swój sposób równie mocno irytujący. Ledwo potrafiący pisać Henio, często sprawiający wrażenie upośledzonego umysłowo dziecka, musi zderzyć swoją naiwną wiarę z trudną rzeczywistością urzędów i biznesu przełomu lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych.
Jest i narator Zbychu, często odwołujący się do dbania o domowe ognisko seksoholik i kur#iarz, który nie nazwie zdrady zdradą. W dodatku jak na małomiasteczkowego fryzjera posiada zasób słów i dar opowiadania niczym zaprawiony w bojach literat.

Jednak można na to przymknąć oko, bo pamiętajmy o czym po części jest ta książka. O tym, że Ślązakowi się bozia objawiła na ogródkach działkowych i chłopina zaczął uzdrawiać mniej lub bardziej zdziwaczałych "jeremiaszy". Dystans wymagany.
Językowo piątka z plusem, Zbychu jako narrator świetnie się spisuje, odmalowuje trudne czasy PRL i transformacji na przykładzie małego miasteczka, do tego z ciekawymi porównaniami i humorem.
Dobra, minusem który nasuwał mi się już w połowie książki jest fakt, że "Kult" jest pozycją w wielu miejscach przegadaną. Niecałe 500 stron wydaje się niewielką ilością, ale trafiają się momenty lania wody, niepotrzebnych wątków. Tyle dobrego, że książka jest de facto opowieścią o rodzinie, socjologicznym rzutem oka na relacje, na więzi między braćmi. Dopiero w dalszej kolejności historią o rzeczonym kulcie- gdyby nie to, to wodolejstwo byłoby jeszcze bardziej widoczne. A prawdopodobnie nawet bym jej nie dokończył, bo ile można czytać o przetrąconych psychicznie dewotach, widzących jezuska na chmurce.
Chociaż mam swoje poglądy co do wiary, to ta książka niejako zmusiła mnie do spojrzenia na historię Kazimierza Domańskiego i jego... nie wiem jak to nazwać, schizmy? Ciekawa rzecz.
Do brzegu: 7/10. Nie ma rażących wad, jest za to masa zalet. Jednak duże pokłady naiwności bohaterów mogą podnosić ciśnienie niektórym czytelnikom. Warto dać szansę, bo to książka o wielu wymiarach, potrafiąca czasem zaskoczyć i, co ważne, napisana językiem jednocześnie prostym i bardzo przyjemnym w odbiorze.