Motyl i skrzypce recenzja

Książek o tematyce Auschwitz w ostatnim czasie powstaje odrobinę za dużo. Jakby według niektórych autorów fraza „z Auschiwtz” w tytule miało być gwarancją sukcesu. Wiem, że jest to temat ważny, o którym należy pamiętać, ale niektóre książki nie powinny w ogóle powstać, bo z prawdą mają niewiele wspólnego. Z tego powodu do lektury „Motyl i skrzypce” podeszłam z odrobiną rezerwy. Jedna książka została napisana w 2014 roku, więc długo przed obecnie panującą modą na obozową literaturę, co dawało nadzieję, że będzie inna.

„Motyl i skrzypce” wciągają od pierwszych stron. Mamy historię Sery James, która jest właścicielką galerii sztuki w Nowym Yorku i od kilku lat obsesyjnie poszukuje oryginału obrazu, na którym przedstawiona jest błękitnooka dziewczyna ze skrzypcami. Los stawia na jej drodze przystojnego Williama Hanovera z Kalifornii, którego dziadek był w posiadaniu bardzo dobrej kopii tego dzieła.

A z drugiej strony mamy historię dziewczyny z obrazu, czyli Adele von Bron, córki austriackiego generała i wybitnej pianistki. Dziewczyny z pozoru żyjącej pod kloszem i nie mającej pojęcia o tym co dzieje się w otaczającym ją świecie. W momencie poznania Vladimira zachodzi w niej zmiana. Nie chce być tylko dumą swoich rodziców i znaną ze swojej gry na skrzypcach. Zakochana we Vladimirze, którego nie akceptują jej rodzice, decyduje się na pomoc żydowskiej rodzinie. Niestety wskutek paru błędnych decyzji zostaje zesłana do Auschwitz.


Obie te historie przeplatają się ze sobą, a w finale łączą w zgrabną całość. Jednak coś tutaj zgrzyta. Historia Sery i Williama jest tak idealna i tak cukierkowa, że aż wierzyć się nie chce, by mogła być prawdziwa. Sera, która z jednej strony boi się zaufać, a z drugiej od razu zakochuje w Willu. Historia z Auschwitz opisana jest pod odbiorcę z Ameryki, który nie wie co tam się działo i szokiem dla niego będzie wszystko co przeczyta. Polacy, mający większą wiedzę o tych wydarzeniach, będą uważać, że temat został nieco spłycony.
Oczywiście jak na amerykańską powieść przystało musi być happy end, a ponieważ tutaj mamy dwie historie, więc są dwa szczęśliwe zakończenia. Dodatkowo pokazywanie na każdym kroku jacy bohaterowie nie są uduchowieni. Will noszący przy sobie Biblię, Sera, która zapomina podziękować Bogu za chwile szczęścia, Adele, która w obozie pamięta o Bogu i wierzy, że wszystko dobrze się skończy. Tego było zdecydowanie za dużo.. Rozumiem, że autorka jest osobą wierzącą, ale to jej wpychanie wiary na każdym kroku mocno wypaczyło książkę. Zawsze będę miała w głowie słowa Haliny Birenbaum, która powiedziała „gdzie ten wasz Bóg? Gdzie ten Bóg, do którego kazali się nam tak żarliwie modlić?”.

Podsumowując, książka nie jest zła. Czyta się ją szybko, historia jest ciekawa i mogłaby być naprawdę dobrą lekturą, gdyby nie ta cukierkowość i uduchowienie bijące z co drugiej strony.

Za książkę i możliwość jej zrecenzowania dziękuję Wydawnictwu Znak.