Mój Michael recenzja

Amos Oz Mój Michael,

Dawno już nie trafiła w moje ręce książka, która jednocześnie hipnotyzuje i drażni. Opowieść o zwykłym życiu, związku dwojga ludzi, jakich być może jest wiele, niezrozumieniu, skrywanych oczekiwaniach, niespełnionych marzeniach, tęsknocie za przeszłością, chorobie duszy.

Lata pięćdziesiąte, Jerozolima, Michael i Chana wspadają na siebie przypadkiem. To spotkanie w niedługim czasie zaowocuje małżeństwem. On student geologii, zrownoważony, pragmatyczny, można by rzec wręcz nudny, a zarazem delikatny i cierpliwy, połączy życie rodzinne z systematycznym pięciem się po kolejnych szczeblach kariery naukowej. Ona wieczorowa studentka literatury hebrajskiej, łącząca studia z pracą w przedszkolu, zatopiona w marzeniach, prześladowana przez majaki senne, sprawiająca wrażenie zimnej, zamkniętej w sobie i nieczułej, po ślubie rezygnuje ze studiów, by poświęcić się rodzinie. Narracja jest prowadzona z perspektywy Chany, więc to jej punkt widzenia otrzymuje czytelnik.

W tej opowieści o najzwyklejszej codzienności, dni płyną jakby od niechcenia, przepełnione małymi radościami lub smutkami, wizytami ciotek, wyjazdami do rodziny, chorobami czy nawet pojawiającym się przez chwilę konfliktem izraelsko-arabskim. Lubię, kiedy w opowiadanej historii pozornie niewiele się dzieje, a z wypowiedzianych słów, gestów czy relacji międzyludzkich można wiele doczytać, dopowiedzieć sobie, zinterpretować. I chociaż te panujące pomiędzy małżonkami relacje, wydawały mi się niezrozumiałe, a zachowania obojga drażniące, to miałam wrażenie, że czytam opowieść skonstruowaną wręcz mistrzowsko. Niełatwo jest napisać ciekawie o zwykłym życiu, a Amos Oz to potrafi.

Tym co, moim zdaniem, wybrzmiewa w powieści najpiękniej jest otaczający bohaterów klimat Jerozolimy. Niby niewidoczny, bo autor raczej nie poświęca mu szczegółowych opisów, posiada jednak dar obserwacji i wplatania pozornie nic nie znaczących miejsc i wydarzeń w fabułę. Tu kino, tam prowadzony przez Persa warzywniak, widok na miasto, zamknięte dla innych narodowości dzielnice, wywieszone gdzieś pranie. Obraz wielokulturowy, nieco duszny, i co mnie najbardziej zaskoczyło, niezwykle deszczowy. Tak ukazany klimat miasta hipnotyzuje, uwodzi, powoduje, że miałam ochotę przemierzać nieznane ulice, wejść do świata ludzi, których cennym nabytkiem było radio, którzy zbierali na pralkę czy przez wiele lat odkładali oszczędności, by móc zamieszkać w większym mieszkaniu.

Jeśli będziecie szukali w Moim Michaelu pędzącej akcji, nie znajdziecie takowej. Natomiast jeśli lubicie niespieszne, niedopowiedziane opowieści o relacjach międzyludzkich, gdzie nie da się jednoznacznie ocenić bohaterów ani odpowiedzieć na pytanie, kto w tym związku zawinił, Mój Michael może się Wam spodobać.