Kobieta bez grobu. Historia mojej ciotki recenzja

Martin Pollack "Kobieta bez grobu Historia mojej ciotki",

Podczas lektury tej, raczej cieniutkiej, książki zaskoczyły mnie dwie kwestie. Po pierwsze, jak mało wiem o historii mniejszości niemieckiej zamieszkującej dzisiejszą Słowenię, region zwany Dolną Styrią, do wybuchu pierwszej wojny światowej zdominowany przez mieszkańców niemieckojęzycznych. I o krajach Półwyspu Bałkańskiego w ogóle.

I druga, w jaki sposób mikrohistoria kobiety Austriaczki, o której nie wspominali jej bliscy, nawet sąsiedzi niewiele wiedzieli, znając ją głównie z wyglądania przez okno domu, w którym mieszkała z mężem Słoweńcem, może stać się tak interesującą opowieścią o przewrotnych losach rodziny, skomplikowanych relacjach czy podziałach narodowościowych. W końcu zaś, wynikłej z prześladowań Niemców w Jugosławii, śmierci kobiety w obozie w Hrastovcu w 1945 roku. Pauline Drolc z domu Bast, cioteczna babka autora, siostra narodowych socjalistów, członków SS i Gestapo. Kobieta z okna, o której w rodzinie praktycznie się nie mówiło, jakby nie istniała nie tylko za życia, ale również po swojej śmierci, której historię musiał autor odkryć i poskładać od nowa.

To nie tylko opowieść o licznej rodzinie, więzach, które łączyły poszczególnych jej członków, panujących między nimi relacjach, różnej drodze, którą obrali. Martin Pollack usiłuje odtworzyć historię wspólnej egzystencji mniejszości niemieckiej i Słoweńców w miejscu wielokulturowym, przechodzącym w międzyczasie z rąk do rąk. To również zaskakująca opowieść, o tym jak przewrotna może być historia, o skłaniającej do refleksji ironii losu, który zabrał na tamten świat apolityczną ciotkę, a pozostawił przy życiu służących w SS pozostałych członków rodziny autora.

Fascynujące, w jaki sposób z historii praktycznie nieznanej ciotki, ze strzępów informacji, do których udało mu się dotrzeć, nielicznych zdjęć rodzinnych, tworzy autor bolesną opowieść nie tylko o Pauline, ale także o ludziach, którym przyszło żyć w świecie skomplikowanych stosunków narodowościowych, naznaczonych finalnie wybuchem II wojny światowej, a następnie jej tragicznymi skutkami.