Grace i Grace recenzja

Ta książka jest chyba lepiej udokumentowana niż niejedna pozycja naukowa. Margaret Atwood wyszukała chyba wszystkie dostępne materiały w bibliotekach, archiwach sądowych, nie pomijając pracy ukazującej się w XIX wieku pisząc książkę o kobiecie której osoba do dziś budzi emocje i pytania które zapewne na zawsze zostaną bez odpowiedzi.

Grace Marks jako młodziutka dziewczyna została skazana za współudział w morderstwie swojego pracodawcy i jego gospodyni. Zasądzony wyrok śmierci został zmieniony na dożywotnie wiezienie które ostatecznie (po licznych petycjach kierowanych przez osoby życzliwe Grace) opuściła po prawie 30 latach.
Dziewczyna utrzymywała że nie pamięta momentu morderstwa a co za tym idzie swojego w nim udziału. Jej młody wiek, ujmująca uroda i wrodzona skromność sprawiły że wielu uznało ją za niewinnie skazaną i przez długie lata walczyło o jej uniewinnienie.
Czy Grace była ofiarą czy zręczną manipulatorką? Osobą obłąkaną czy wyrachowaną oszustką grającą na uczuciach innych.
Margaret Atwood nie odpowiada na to pytanie wprost. Kreśli obraz swojej bohaterki od lat wczesnego dzieciństwa po wiek dojrzały kiedy to opuszcza ona więzienne mury. A los od początku nie sprzyjał Grace Marks. Wczesna śmierć matki sprawiła że szybko przejęła ona jej rolę, opiekując się licznym rodzeństwem. Skrajna bieda, pijaństwo ojca, brak jakichkolwiek perspektyw sprawił iż szybko zaczęła ona pracę zarobkową aby móc utrzymywać się samodzielnie.
"Grace i Grace" to nie tylko historia tajemniczej Grace Marks. To przede wszystkich obraz świata w jakim funkcjonowały w XIX wieku kobiety gdzie już urodzenie determinowało ich dalszy los. Te którym przyszły na świat w biedzie zasilały liczne rzesze służących, praczek, kucharek. Ta zaś które wywodziły się z wyższych warstw spędzały czas na haftowaniu i czekaniu na propozycję matrymonialną od dobrze sytuowanego dżentelmena.
To świat pełen konwenansów, podwójnych standardów, gdzie kobieta jest przedmiotem a nie podmiotem dla rządzących światem mężczyzn niezależnie czy mowa o służącej czy o damie.
Książka ta to też bardzo ciekawy obraz rozwoju psychiatrii - nauki która właśnie w XIX wieku zaczęła zajmować się badaniem i leczeniem zaburzeń psychicznych.

Margaret Atwood nie narzuca czytelnikowi swojej opinii o winie bądź niewinności Grace. Poprzez ukazanie całego spektrum zdarzeń i różnych punktów widzenia daje mu możliwość samodzielnej oceny tej postaci.
To historia zupełnie różna od znanej powszechnie "Opowieści podręcznej", jednak równie wciągająca i pozostawiająca czytelnika z mnóstwem pytań. Polecam!