Pięć. Nieopowiedziane historie kobiet zamordowanych przez Kubę rozpruwacza recenzja

Kuba Rozpruwacz mordował londyńskie prostytutki. Tyle wie każdy, kto liznął choć trochę popkultury. Ale czy wie, że jego ofiarami padło łącznie pięć kobiet i tylko jedna ofiara miała mniej, niż 40 lat? A co do trzech spośród nich nie ma żadnych dowodów, że były prostytutkami? Pewnie nie. Ja, a pochlebiam sobie, że z historii jest całkiem mocna, nie wiedziałam póki nie przeczytałam książki Hallie Rubenhold.

W powszechnej świadomości Kuba Rozpruwacz jest nieomal gwiazdą. Każdy zna jego imię. A imiona jego ofiar? Pozwólcie, że je wymienię. Mary Ann (Polly). Annie. Elizabeth. Catharine. Mary Jane. Mówią Wam coś? Zapominamy o nich, są bezimiennymi korpusami, którym zadano takie a takie obrażenia. Opus magnum złoczyńcy.

Dlatego autorka odwraca kolejność. U niej to ofiary stają się bohaterkami opowieści. Uczłowiecza je, przywraca im tożsamość, bada ich historie. Analizuje dlaczego wylądowały na londyńskiej ulicy. Przedstawia koleje ich losów w odniesieniu do panujących wówczas standardów. Pokazuje jak bardzo opresyjny wobec niezamożnej kobiety był ówczesny system społeczny. Odkłamuje to, co zostało zakłamane przez wiktoriańskiej podejście do miejsca kobiety w społeczeństwie.

To bardzo solidna robota, książka zawiera dużo przypisów zarówno do materiału źródłowego, jak i współczesnej literatury. Skrupulatnie przedstawia tło społeczne wydarzeń i procesy, które doprowadziły do tego, że trzy kobiety, których jedyną winą było to, że nie udało im się w życiu dostały w oczach opinii publicznej łatkę prostytutek. Pokazuje również wpływ mediów na kreowanie rzeczywistości - już wtedy bardzo znaczący.

Jeśli oczekujecie od tej książki krwawych relacji z miejsca zbrodni, będziecie zawiedzeni. Rubenhold stara się przedstawić ostatnie chwile swoich bohaterek bardzo szczegółowo, ale za każdym razem urywa relację na chwilę przed morderstwem, Nie spekuluje o przerażeniu ofiar, walce o życie, obrażeniach. Bo nie to jest przedmiotem tej książki. Ona jest o kobietach, nie o Kubie Rozpruwaczu. Bardzo spodobało mi się takie podejście.

Trzeba zaznaczyć, że książkę czyta się znakomicie. Czasem jest powieścią obyczajową, czasem dramatem, a czasem kryminałem. Nie jest akademicka ani przeintelektualizowana. Nie jest też nachalnie feministyczna, nie mówi jak czytelnik ma się zapatrywać na poszczególne wydarzenia.

Cieszę się, że przeczytałam tę książkę, polecam wszystkim chcącym pogłębić wiedzę o wiktoriańskiej Anglii i spojrzeć na pewne popkulturowe tropy z innej perspektywy.