Wyspa straceńców recenzja

„Maryna. Polka na carskim tronie. Wyspa straceńców” to ostatnia część powieści historycznej o Marynie Mniszchównie, która „Tylko dziewięć dni [...] siedziała na rosyjskim tronie, ale przez dziewięć lat - od 1605 do 1614 roku - była centralną postacią swej epoki.”

Ta polska szlachcianka miała wielkie ambicje. Chciała zasiąść na tronie Rosji. Na początku wspierało ją wielu wpływowych ludzi, w tym polski król. Jednak z czasem robiło się coraz bardziej nieprzyjemnie. „W zatrutym powietrzu wisiały wściekłość i nienawiść [...]”, ale przez moment „Moskwa była polska. Była twierdzą [...]".

Intrygi i knowania doprowadziły do tego, że zwolennicy i przeciwnicy zaistniałego stanu rzeczy mordowali się wzajemnie „[...] w imię różnych haseł i w imię różnych barw na ich sztandarach.” Moskwa dla stacjonujących w niej Polaków stała się pułapką.
Maryna nie panuje już nad sytuacją. Ostra rosyjska zima daje o sobie znać. Ludzi dręczy głód, szerzą się choroby, a Rosjanie nie odpuszczają w dążeniu do odzyskania stolicy.
Emocjonalne wsparcie Polka caryca ma w zakochanym w niej atamanie Zarudzkim. Sił dodaje jej również myśl o zapewnieniu bezpieczeństwa synkowi.

Ten tom ukazuje politycznie osamotnioną Marynę jako postać tragiczną. Koniec jej krótkiego życia był okropny.

W pamięci Rosjan zapisała się jako zło wcielone, przez które Borys Godunow stracił władzę i życie, a kraj na moment swą stolicę pogrążył się w okresie zwanym wielką smutą. Przez potomnych i historię jej pamięć została zbrukana. Trudno oprzeć się wrażeniu, że głównym powodem była tu płeć. Tak zdeterminowanego mężczyznę karty historii potraktowałyby zapewne zdecydowanie łagodniej.

Trzyczęściowa powieść Pauliny Sarnowskiej jest bardzo ciekawą lekcją historii. Porusza bowiem wrażliwe strony i daje wiedzę na tematy, o których istnieniu podręczniki jedynie sygnalizują. Oczywiście jednym z powodów jest fakt, iż wiele w tej kwestii domysłów i niedopowiedzeń.

Jestem pełna podziwu dla autorki za obszerną wiedzę, bezpośrednie wyrażanie własnych poglądów, za język, styl pisania i za dbanie o czytelnika, który miałby sięgnąć po trzeci tom jako pierwszy. Tu na pewno nie pogubi się w faktach dzięki wspominaniu o zawartości poprzednich części, a na pewno ten bardzo zainteresowany sięgnie po wcześniejsze.

Jeśli ktoś po lekturze poprzednich części waha się, czy przeczytać ten, niech śmiało czyta, bowiem ten tom – pełen dramatyzmu i emocji – jest zdecydowanie najbardziej interesujący. To świetnie napisany finał krótkiego tryumfu Polaków.