Dom tysiąca nocy recenzja

Ta książka nie powinna trafić w moje ręce.Nie moje klimaty, nie ten format, i tym bardziej nie mój poziom. Ale jednak trafiła, zupełnie przypadkiem. Co gorsza, nawet mi się spodobała i przeczytałem ją w rekordowo krótkim czasie. To chyba źle o mnie świadczy…

Tak właściwie jest to literatura typowo kobieca i na dodatek, „proza wysokich lotów” czy „wrażliwe pisarstwo wysokiej próby” (jak o książce wyraziła się Olga Tokarczuk). A jednak sięgnął po nią facet na co dzień pochłaniający treści z pogranicza fantasy/fantastyki, horroru i kryminału.

Czytając „Dom tysiąca nocy” ma się wrażenie, że jest to produkcja typowo feministyczna: dla kobiet i o kobietach. I o nie byle jakich kobietach, bo takich, ‘po przejściach’. A mimo to, są to kobiety silne, które są w stanie przetrwać wszystko. Jeśli pojawia się jakiś mężczyzna czy ‘facet’, to jedynie przelotnie (poza jednym wyjątkiem) i pokazywany jest jako człowiek fizycznie, może i silny, ale kompletnie nieradzący sobie z życiem i interakcją z drugą osobą. Można wysnuć wniosek, że mężczyzna jest płcią ułomną, słabą, „drugiej kategorii”. Ale nie do końca o tym jest ta opowieść.

Książka tak właściwie, traktuje o życiu, bólu z nim związanym, o wadze dokonywanych wyborów, i ich konsekwencjach w perspektywie całego życia. Autorka pokazała te zagadnienia przez pryzmat życia dwóch kobiet: Malwiny i Carli. Są to już kobiety dojrzałe, z bagażem doświadczeń, całkowicie odmienne, z diametralnie różnych światów – na swój sposób wyjątkowe. A mimo tego, ich losy splatają się w słonecznym Sorrento, w specyficznej symbiozie, dzięki której poznają ‘inne’ życie, inne spojrzenie na swoją osobę, może nawet łatwiej rozliczyć się z grzechów przeszłości. Paradoksalnie, słoneczna i wręcz idylliczna beztroska Południa nijak nie współgra z głównymi postaciami książki, które może i chciałyby tej lekkości zaznać, ale ich dotychczasowe życie im na to nie pozwala. Podkreśla za to ciemność w zakamarkach duszy, w które obie prędzej czy później muszą zajrzeć, konfrontacja jest nieunikniona.

Powiedziałem, że to literatura kobieca? No to musi być i jakiś osobnik płci męskiej. Jest nim Bruno. Wchodzący wielkimi krokami w dorosłość (dzięki Malwinie), wnuk Carli. Nie pełni tu jakiejś specjalnej roli, jest właściwie „wyzwalaczem” całej gamy uczuć u głównych bohaterek. Gdyby nie on, te dwie kobiety nie okazywałyby wobec siebie żadnych emocji poza absolutnym minimum. Dopiero interakcje z Brunem pokazują prawdziwą głębię tych kobiecych kreacji.

Jak sklasyfikować tą książkę? Łatwo nie jest. Coś jak połączenie małej książeczki typu Harlequin i dyskusji nad sensem życia. Lekki format wydania może i został, ale treść jest już ciężka i zdecydowanie skłania do refleksji. Porusza poważne problemy, tematy ocierające się o granicę (jeszcze) tabu i raczej bez zbędnego owijania w bawełnę. …I na pewno nie jest to książka na ponure, jesienne wieczory. Można popaść w jakieś stany depresyjne. Niemniej warta jest przeczytania.