Dolina szpiegów recenzja

Powieść szpiegowska to zupełnie nieznany dla mnie gatunek, ale miałam ogromne szczęście, że „Dolina szpiegów” była moją pierwszą lekturą z tego rodzaju literatury. To tak doskonale skomponowana mieszanka akcji, historii i wielu wątków (w tym obyczajowych), że nie sposób było się od niej oderwać. Nie wiem dlaczego, ale podczas czytania włączyłam w pamięci głos Bogusława Wołoszańskiego, który przez wiele lat z niesamowitą energią opowiadał o historii.

Jest rok 1944, wśród wojskowego środowiska krąży przekonanie, że wojna zmierza ku końcowi i dla niemieckiego wywiadu sytuacja wygląda - delikatnie mówiąc średnio. Wszelkimi sposobami wywiad stara się, by uzyskane informacje pomogły wpłynąć i jednak zmienić ponure prognozy. Kapitan Abwehry, Carl von Wedel wyrobił sobie opinię skutecznego, błyskotliwego i wiarygodnego agenta, od którego wszelkie informacje brane były za pewniak. Dlatego też nikt z przełożonych nie spodziewał się, że Carl tak naprawdę prowadzi podwójną grę, będąc agentem przeciwnego wywiadu, którego polityka jest bliższa jego sercu. Carl postanowił, że rozpracuje niemiecki wywiad od środka i w odpowiednim momencie wprowadzi wroga na pole minowe. Gdy dostał zlecenie prowadzenia szkoleń w tajnym ośrodku w Zakopanem, nie zdawał sobie sprawy z ważności informacji tam zgromadzonych. Jednakże błyskawicznie podjął decyzję o wywiezieniu dokumentacji, która ostatecznie mogłaby zaszkodzić niemieckiemu wrogowi

Równolegle do wątku Carla, poznajemy innych agentów z równie ważnymi zadaniami. W tej powieści nie ma głównego bohatera. Każda z postaci pełni równie istotną funkcję, co sprawia, że cała siatka szpiegowska staje się majstersztykiem osobowości.

Nie będę oryginalna i zapewne nie powiem nic odkrywczego, że moim ulubionym bohaterem stał się właśnie Carl, choć każdy z agentów cechował się niesamowitym opanowaniem i nerwami ze stali. Wielokrotnie zastanawiałam się, jak pancerną psychikę mają bohaterowie i jak bardzo ja bym poległa, gdybym dostała rolę nawet pojedynczego agenta czy członka grupy partyzantów.

Akcja powieści obejmuje Berlin, Londyn i okolice tychże siedzib władz, są też wzmianki o rejonach Francji, i znaczna część szpiegowskich sytuacji rozgrywa się w Zakopanem.

Nie mogę nie zwrócić uwagi na to, z jaką precyzją autor wykreował i rozpisał całą fabułę. Cała opowieść jest zwarta, logicznie spójna i utrzymuje poziom napięcia od pierwszej do ostatniej strony. Kolejnym atutem jest styl autora. Prosto, bez ozdobników, tak „po żołniersku” wprowadził mnie w całą opowieść i co dla mnie istotne, nie wywierał w żaden sposób presji, bym zajęła jakieś stanowisko odnośnie bohaterów czy sytuacji. Doceniam taka nienachalność i całkowite zachowanie bezstronności. Nieważne, czy opis dotyczył Niemca, Anglika czy Polaków, każdy bohater miał dobre i złe cechy i to mi, jako czytelnikowi pozwolono ocenić, kogo lubię bardziej a kogo wcale.

Przyjemnym przerywnikiem w tych skomplikowanych układach szpiegowskich był wątek miłosny pomiędzy Carlem a Lottą. Lubię, gdy sceny uczuciowe nie dominują całości, a stanowią jedynie przyjemną odskocznię. Tak właśnie było w tym przypadku, a dodatkowo relacje Carla z ukochaną podkreśliły ludzki charakter bohatera. Wszak nie samą pracą żyje człowiek.

Podczas lektury doszłam do jednego, konkretnego i myślę, że trafnego wniosku. Otóż wszystkie te misternie układane w największej tajemnicy plany upadały przez...gadulstwo. Pokazano, jak wielką słabością człowieka może stać się połączenie alkoholu, naturalnej skłonności człowieka do plotkowania i potrzeby zaufania drugiej osobie. Gdyby nie takie wpadki, agencje szpiegowskie z dużym powodzeniem doprowadzałyby swoje plany do końca i kto wie, może na kartach historii zapisałyby się inne fakty. Oczywiście rolą i głównym zadaniem tajnych agentów było wyciąganie informacji, jednak zadanie byłoby dużo trudniejsze, gdyby nie ta powszechna ludzka słabość.

Podsumowując – „Dolina szpiegów” to świetnie skomponowany kryminał detektywistyczny. Zawiera w sobie wszystkie elementy, które gwarantują, że lektura będzie przyjemnością i od pierwszej strony przeniesie czytelnika w inny świat.

Dziękuję Pani Bognie Piechockiej i Wydawnictwu Czarna Owca za egzemplarz do recenzji, a autorowi za niesamowitą opowieść i przemiłą dedykację.