Boli tylko, gdy się śmieję... Listy i rozmowy recenzja

Rzuciłem się na nowy tom listów Lema, bo każde słowo zapisane przez naszego mistrza science fiction jest dla mnie ważne, był to bowiem umysł nieprzeciętny, genialny, myślę, że wciąż niedoceniony. W tej książce mamy korespondencję mistrza z Ewą Lipską, także listy jego syna Tomasza, oraz na końcu dwa wywiady Lipskiej z Lemem. Niestety rzecz cała jest całkiem przeciętna i zupełnie nie dorównuje korespondencji mistrza z Michaelem Kandelem z tomu „Sława i fortuna”, poniżej wyjaśnię dlaczego.

Lem i Lipska piszą do siebie głównie w latach 80., pan Stanisław mieszka wtedy w Wiedniu, co go intelektualnie nie stymuluje, delikatnie mówiąc: „nic mi nie przychodzi do głowy. Pustka w niej dziwna. Dawniej tak nie bywało. Ale też życie austriackie z austriackim gadaniem dokoła nader wyjaławia.” (list z 28 października 1985 r.). Poza tym w tym czasie mistrz ma masę problemów zdrowotnych, w późniejszym wywiadzie pyta pani Lipska: „Jak wspominasz Wiedeń?” Lem odpowiada: „Nie najlepiej. Właściwie z jednego stołu operacyjnego właziłem na drugi... Miałem rozmaite operacje. Wycięli mi rozmaite organy. To nie było wesołe.” O problemach ze zdrowiem Lem sporo też pisze w listach, ale to mało ciekawe.

Czasami tylko mistrz pokazuje lwi pazur, gdy zmiesza z błotem Hegla i Heideggera, twierdząc, że ich filozofowanie funta kłaków nie jest warte, bo oparte na specyficznych właściwościach języka niemieckiego. Pewnym odkryciem są listy pani Lipskiej, która przedstawia szarą i biedną rzeczywistość PRL-u z lat 80. z ciepłym i nieco purenonsensownym humorem, ale to nie ta sama liga co Lem. A listów Tomasza Lema nawet mi się nie chciało czytać...

Na końcu mamy dwie rozmowy Lema z Ewą Lipską, ale jedna traktuje o jego pasji samochodziarskiej i zupełnie jest dla mnie nieinteresująca, druga lepsza, ale w niej stary Lem dość często prezentuje stanowisko zrzędliwego starca, który krytykuje całkowicie obecną rzeczywistość „To co się dzieje dookoła Harry'ego Pottera ma charakter manii i epidemii... Próbowałem to czytać, ale się nie da... Nastąpiło straszliwe spłaszczenie popytu i gustów. Straszliwe zupełnie...” No cóż, teraz jest jeszcze gorzej...

W sumie rzecz tylko dla zaciekłych wielbicieli Lema, do których się zaliczam.