Pudło. Opowieści z polskich więzień recenzja

Nina Olszewska „Pudło. Opowieść z polskich więzień”
*
„Tu się ciągle kogoś poznaje: ktoś wchodzi, ktoś wychodzi, zmienia oddział, więzienie”
Dość często w naszym świecie bywa tak, że szufladkujemy pewnych ludzi. Choć nie wiemy nic na ich temat, potrafimy wydawać – często krzywdzące – osądy. Sądzę, iż bardzo podobnie jest z więźniami. Myślimy sobie bowiem, że wielu tam przebywających, to ludzie z marginesu społecznego, tacy, którym w więzieniu jest zwyczajnie wygodniej. Debiutancki reportaż Niny Olszewskiej zmienia jednakowoż taki punkt widzenia. Dlaczego? Więźniowie bardzo często są ludźmi zagubionymi, szukającymi w życiu czegoś, co spełni ich potrzeby, marzenia. Gubią się w tym poszukiwaniu, a ich karą jest właśnie więzienna cela. Trafiają tam, co oczywiste, mordercy, ale także i ci, którzy dla możliwości utrzymania rodziny dopuścili się rozlicznych kradzieży. Czas spędzany w więzieniu zmienia tam przebywających na tyle, że po wyjściu sami walczą o spokój, praworządność i porządek. Wewnętrzna przemiana jest niezwykle ważna, ponieważ „(…) dopiero później dowiadują się, że większe zaangażowanie im się opłaca, może dać nagrody, a z czasem przeniesienie na oddział półotwarty”. *
„Wylicza: jedna łazienka, cztery prysznice, sto dwadzieścia kobiet na oddziale. Nawet na półotwartym czy otwartym, kiedy mogą wychodzić z cel, nie mogą po prostu iść się umyć. Limit to limit”.
Życie w więzieniu to – wbrew pozorom – nie jest czas miły i przyjemny. Więźniowie, którzy potrafią dostosować się do nowych, innych okolicznościach, radzą sobie o wiele lepiej. Jak podaje sama autorka, wielu z nich dostrzega swój błąd, który popełnili, zaczyna zauważać rodzinę, jej potrzeby i wartość. Więźniowie bardzo często angażują się także w pomoc innym. Wielu z nich wspiera Domy Pomocy Społecznej, których pensjonariusze sami proszą o to, aby więźniowie ich odwiedzali i z nimi byli.

Debiutancki reportaż Niny Olszewskiej zmienił mój wewnętrzny obraz polskiego więziennictwa. Żyłem stereotypem, że bardzo często trafiają tam ludzie, którym wygodniej jest żyć w więzieniu, gdzie - bądźmy szczerzy - o wiele martwić się nie muszą. Prawda jest jednak taka, iż wielu tam przebywających czuje prawdziwą skruchę i chce naprawić swoje błędy. Po ów reportaż naprawdę warto sięgnąć nie tylko przez wzgląd na sam temat, lecz także język i podejście autorki. Ta bowiem słucha i przypatruje się, nikogo nie krzywdząc i nie oceniając.