Maxima Culpa recenzja

Po książkę holenderskiego dziennikarza sięgnąłem, aby wyrobić sobie zdanie o całej sprawie, która stała się już mocno polityczna. Wielu ludzi ma już o tym dziele wyrobione zdanie, nie potrzebują nawet lektury.

Overbeek 10 lat temu jako pierwszy napisał o pedofilii w polskim kościele książkę 'Lękajcie się', wtedy żaden polski dziennikarz się na to nie odważył. Teraz podjął inny kontrowersyjny temat: „W tej książce stawiam proste, podstawowe pytanie: Czy Karol Wojtyła wiedział o molestowaniu nieletnich przez duchownych, zanim został papieżem? Odpowiedź musi brzmieć: tak albo nie. Tertium non datur”.

Analizując mocno przetrzebione akta ubeckie i milicyjne dochodzi Overbeek do wniosku, że Karol Wojtyła w czasach gdy był arcybiskupem w Krakowie, wiedział o przypadkach pedofilii duchownych w swojej diecezji, co więcej przenosił księży pedofilów z parafii na parafię, gdzie nadal uprawiali swój okropny proceder. Ich ofiary zaś były pozostawione same sobie. Dla mnie ta wiedza nie jest szokiem: tak w owych czasach robili wszyscy w KRK, nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie.

Książkę Overbeeka można traktować jako dopełnienie 'Bielma' Gutowskiego, który pisał o zaniechaniach w walce z pedofilią w kościele w czasach gdy Wojtyła zasiadał na tronie piotrowym. Uzupełniając Gutowskiego, Holender pokazuje, że JPII wiedział doskonale o problemie pedofilii w kościele już w latach 80., ale nic z tym nie zrobił. Prawdę mówiąc, te informacje są dla mnie trudniejsze do przyjęcia niż zaniechania Wojtyły w czasach krakowskich.

Były zarzuty do autora, że ma bezkrytyczny stosunek do akt SB, nie odniosłem takiego wrażenia, Overbeek podchodzi do nich z należytą ostrożnością. Niestety, archiwa kościelne są przed nim (i nie tylko nim) zamknięte na głucho, a kiedy zostaną otwarte? Bóg jeden wie...

To nie jest pasjonująca lektura, cytuje autor obficie mało gramotne raporty milicjantów i esbeków, przepytuje świadków zdarzeń sprzed lat, większość twierdzi, że nic nie pamięta, albo wręcz nie chce z autorem rozmawiać. Oczywiście, można tu i tam Overbeekowi zarzucać nadinterpretację faktów, ale książka jest napisana rzetelnie.

No cóż, mimo szokujących informacji zawartych w książce Overbeeka nadal sądzę, że JPII jest wielkim człowiekiem, bo jego zasługi dla Polski i świata są niepodważalne; ale tylko człowiekiem, który miał prawo popełniać błędy i robił to. Tak jak i inni wielcy Polacy w XX wieku: Józef Piłsudski i Lech Wałęsa nie jest bez skazy. Ale jego osiągnięcia, rzeczy dobre i ważne przeważają nad błędami i złymi decyzjami. Zaś tworzenie z JPII ideału, który nigdy i nigdzie się nie mylił i nie błądził, uważam za dziecinadę. Tacy ludzie występują tylko w bajkach dla dzieci.

To jest ważna książka, nie ulega wątpliwości, że będą po niej inne, tama pękła i woda się rozlała, prawdy nie da ukryć.