Potęga nieskończoności recenzja

Myślę, że np. historyk literatury daje "ścisłowcom" inne spojrzenie na świat i odskocznię. Takim wzorem może być prof. Andrzej Szczeklik - genialny lekarz i humanista.

@Vernau dziękuję za miłe słowa. Staram się być pomocny w wyborze lektur.

Twoje pytanie dla mnie jest niezręczne, bo mam własne obserwacje.
Ale spróbuję.
Czytam od lat książki 'niehumanistyczne', mimo to w życiu więcej przeczytałem 'tych humanistycznych' (reportaż/powieść/historia/filozofia) - czyli zapewne nie mam jednostronnego spojrzenia.
Świat nam się zdigitalizował, procesy globalne niepokoją, fake zalewa.

Mam poczucie, że sporo 'narracji humanistycznej' jest opinią. Większość 'ścisłej' to fakty. To jeszcze nie oznacza, co jest lepsze/obecnie potrzebniejsze.
ALE. By zrozumieć człowieka - w jakim stopniu może zmieniać świat, jak realizować siebie - musi wyjść ponad antropocenytyzm i poznać coś więcej. Nabierze wtedy dystansu do siebie i zrozumie, że jest uwikłany w subtelne relacje z przyrodą.

Ponieważ jednak 'humanistyczna' optyka dominuje (wystarczy sprawdzić ilu jest polityków historyków), to wydaje mi się, że brakuje 'drugiej nogi'. W opiniach nie można się mylić (bo są nasze), ale fakty mają pewną formalną naturę i szkoda czasu na ich wykrzywianie i dementowanie.

Poza tym obserwuję media i covid. Od 1,5 roku są w nich lekarze i bywają dyskusje o statystyce (no niestety - bez tego farmakologia nie istnieje) - wciąż dziennikarze nie rozumieją istoty ilościowych badań nad lekami (zadają te same podstawowe pytania). Zdecydowanie łatwiej 'z marszu' dyskutuje się o odczuciach z przeczytanej powieści, o problemach społecznych. One nas otaczają, jesteśmy w świecie 'humanistycznym' zanurzeni. Więc chyba przydałoby się więcej tej 'ścisłej' opowieści o ustaleniach ludzkiego rozumu.

A ostatecznie - jak @jatymyoni napisała - najciekawsi są ci z ludzi, którzy łączą pasję zawodową z zainteresowaniem i głęboka znajomością innych rzeczy. Takie omnibusy są nam potrzebne - np biofizyk malujący obrazy i pracujący w wolnych chwilach społecznie. Ale to zapewne nierealne.

===

Skończyłem astronomię (czyli poznałem przy okazji bardzo dużo fizyki i dość dużo matematyki). Mam w domu na co dzień życie akademickie, ale sam nie pracuję na uczelni. Po prostu w panice czytam dużo, bo praca intelektualnie mnie nie wyczerpuje. Jest panika, bo ścigam się z pozostałym czasem własnego życia - jestem zachłanny by wiedzieć. Taka 'dosiebność'. A poza tym chciałbym, by było mniej głupoty w przestrzeni publicznej, bo mnie to przytłacza (stąd piszę opinie).

Kiedyś przysłuchiwałam się jakiejś dyskusji między "ścisłowcami", a "humanistami", kto ile ma książek z swojej bibliotece z przeciwnego obozu. Przyznaję, że "ścisłowcy" mają łatwiej, gdyż poznali pojęcia. Ciekawie o tym pisał prof. Michał Heller, jakie trudności musiał pokonać wkraczając w świat kosmologii.

@Carmel-by-the-Sea
piszę to z wielkim szacunkiem i radością, czytanie tak wyczerpującej i ciekawej odpowiedzi na zadane pytanie to ogromna przyjemność. Tacy ludzie, jak ty, są niesamowitą wartością tego portalu, tak, więc pisz i dyskutuj, jak najwięcej. Ciągniesz innych intelektualnie do góry i to jest świetne 😊

Przy okazji wykorzystam twoje wykształcenie. Ostatnio przeczytałam książkę Andrzej Daragana "Kwantechizm, czyli klatka na ludzi" i zaintrygowała mnie jedna wypowiedź autora.
Fizyka kwantowa spowodowała, że fizycy muszą przedefiniować całą swoją dotychczasową wiedzę z fizzyki ? Czy uważasz, że fizyka kwantowa faktycznie powoduje, że fizycy muszą na nowo przemyśleć, to co wiedzieli do tej pory ?

Nie wszyscy fizycy. Teoria względności Einsteina jest nadal aktualna, mimo że sam Einstein należał do największych krytyków fizyki kwantowej, jej komlpetności i fundamentalnego statusu. Nie uznawał przewidywanej przez nią losowości zdarzeń (mawiał: „Bóg nie gra w kości."Tak samo nie zmienia się klasyczna mechanika, elektrodynamika klasyczna, astrofizyka. Czytałam tą książkę i podsumowałabym: "każda pliszka swój ogonek chwali". Natomiast jest to dział najszybciej się rozwijający i prowadzący najwięcej badań. Może nie bezpośredni fizyce kwantowej, ale badaniom na przykład wCERNzawdzięczmy system komunikacji (sieć www.), a także rozbudowane systemy obrazowania w medycynie ( rezonans).

@Vernau Dzięki za niezasłużony szacunek. :)

@jatymyoni dotknęła tematu z kośćmi - w punkt. :)

Jeszcze dorzucę trzy grosze od siebie.

Dragan miał właśnie na myśli fizykę XX wieku. Świat opisany przez wcześniejszą fizykę, był jak zegarek mechaniczny - tylko ograniczała badaczy skończoność możliwych do zebrania danych. Czyli każdy układ fizyczny (tak myślano do końca XIX wieku) można było opisać - przewidzieć jego przyszłość - z dowolną dokładnością. Świat wydawał się deterministyczny (choć nieprzewidywalny do końca ze względu na niemożliwość praktycznego określenia wszystkich parametrów). Wydawały się istnieć tylko 'pyłki' niejasności w postaci promieniowania ciała doskonale czarnego (a z tego problemu zrodziła się fizyka kwantowa).

Teoria kwantowa wywróciła tę filozofię - świat stał się obiektywnie nieprzewidywalny. To znaczy powstały narzędzia do opisu zmiany jakiegoś układu (np. atomu) w sposób zdeterminowany - równanie Schrodingera. Jednak ustalenie, jakich zmierzony wartości należy się spodziewać - to już okazało się oparte na prawdopodobieństwie (czego Einstein nie znosił). Draganowi właśnie chodzi o te rewolucję.

Ona w sumie trwa, bo część badaczy po 100 latach nie wierzy, że świat na podstawowym poziomie oparty jest na prawdopodobieństwie (choć w całości stosują techniki kwantowe, bo to działa idealnie). Do tego dochodzi zasada, że pomiar obarczony jest ontologicznym (niezależnym od człowieka) błędem - to zasada nieoznaczoności Heisenberga. Poza tym okazuje się, że pewne zjawisko - splątanie - łamie zasadę lokalności, która stwierdza że układy mogą wchodzić w interakcję nie wcześniej, niż światło może przemieścić się między nimi. To chyba jeszcze bardziej denerwowało Einsteina.

Czyli mamy stan fizyki od ok 1925: nie mamy pełnej teorii świata fundamentalnego (teoria Einsteina jest niekompatybilna z kwantami) i świat kwantowy, który wydaje się absurdalnie nieintuicyjny (czyli niespójny z odczuciami naszej codzienności). Co gorsza - efekty kwantowe mogą się pojawić w naszej skali rozmiarów. Na przykład - tunelowanie (dzięki któremu atomy na Słońcu łączą się - czyli ten efekt daje życie na Ziemi) ma niezerowe prawdopodobieństwo zajścia w każdej chwili wokół nas. Czyli opierając sie o ścianę jest niewielka (baaaardzo niewielka) szansa, że przelecimy na druga stronę tej ściany.

Tak rozumiem podstawowe elementy, które powodują potrzebę wymyślenia świata na nowe (na poziomie ludzkiej racjonalności). Świat okazuje się inny, niż do tej pory myśleliśmy. To nie przekreśla opisu klasycznego - na Księżyc poleciano używając fizyki Newtona, a nie kwantowej!

@Carmel-by-the-Sea
i znowu chapeu bas, tak dokładnie i zrozumiale odpowiedziałeś na pytanie, że nawet człowiek bardzo kiepski z fizyki, zrozumiał.
Dobry przykład, jak wyjaśniać innym trudne tematy😊

Dzięki.
Według Tegmarka z "Naszego matematycznego Wszechświata" - tak jest matematyczny. Część fizyków dopatruje się na podstawowej skali, że istnieje tylko funkcja falowa - atomy to uśrednione ich reprezentacje (tak w skrócie) - tak myśli np Carroll w "Coś głęboko ukrytego. Światy kwantowe i emergencja czasoprzestrzeni".
Sam nie wiem. Może świat faktycznie jest wynikiem obliczeń, które 'wypadły' ze świata platońskiego liczb i geometrycznych kształtów? Raczej jednak pole jako 'naprężenie' przestrzeni bym zostawił, więc chyba coś poza matematyką jest.

Dzięki. Byłem zaskoczony, bo dostałem więcej niż zakładałem. Strogatz pisze bezpretensjonalnie - interesuje go temat, istota problemu i odbiorca. Poza tym w miarę opisu rozwoju technik, całość nie popada w mądrość w stylu 'to ostatecznie jest zaawansowane i tak tego, co matematyka robi obecnie, nie zrozumiesz'.