(Bardzo) krótka historia życia na Ziemi recenzja

,,4,6 miliarda lat w dwunastu rozdziałach'' – to będzie albo coś naprawdę świetnego, albo totalna porażka, pomyślałam.

Zaryzykowałam.

I nie zawiodłam się.

Henry Gee zabiera nas w podróż życia – zarówno w przenośni, jak i dosłownie. Roztacza przed nami piękną, panoramiczną wizę tego, w jaki sposób na naszej planecie powstawało i ewoluowało życie. Opowiada o tym, jak zaroiło się w oceanach, jak wypełzło do pierwszych stojących sadzawek, a stamtąd – podbiło suchy, twardy ląd.

Opowiada o pierwszych stworzeniach, które wytworzyły ogon. I o tym, że dawno, dawno temu można było spotkać o wiele więcej gatunków szkarłupni niż teraz.

Opowiada o dinozaurach, które potrafiły szybować między kontynentami. I odkrywa przed nami różne sposoby termoregulacji poszczególnych gatunków.

Opowiada o drastycznych zmianach klimatu – o ociepleniach i ochłodzeniach Ziemi, o wzroście poziomu tlenu, o uwalniającym się do atmosfery metanie i o dwutlenku węgla. I opowiada nam o pierwszych burzach, takich, jakie znamy teraz – z gromem słyszanym z odległości kilometrów i z błyskawicą przecinającą niebo.

A przy tym wszystkim robi to w taki sposób, który od razu skojarzył mi się z filmami przyrodniczymi, które jako dziecko uwielbiałam (i wciąż uwielbiam) oglądać – nie znajdziecie w tej książce trudnych definicji i wymagających wielkiego skupienia fragmentów. To książka popularnonaukowa, napisana w prosty i przystępny sposób – skierowana do kogoś, kto tematem się interesuje ale niekoniecznie posiada fachową czy niszową wiedzę.

I niech Was ta prostota i przystępność nie zmyli – Henry Gee snuje historię życia w najlepszy z możliwych sposobów i posiłkuje się przy tym naprawdę niesamowicie bogatą bibliografią. Nie są to więc luźne opowieści o amonitach czy liliowcach, ale faktycznie dobrze przemyślane, przygotowane i skondensowane rozdziałowe kapsułki wypełnione wiedzą.

Wiedza ta z kolei nie tylko obnaża przed nami niesamowicie konsekwentne piękno życia – życia, które gdy raz zaistniało za nic nie chce się poddać, ale też w pewien sposób napełnia nas nadzieją, szczególnie w czasach gdy doświadczamy kolejnego masowego wymierania gatunków i postępujących zmian klimatu. Bardzo łatwo jest nam teraz myśleć – słusznie z resztą – że jako bardzo inwazyjny i na niesłychaną skalę ingerujący w ekosystem planety gatunek niszczymy nasz jedyny dom w naprawdę zastraszającym i w zasadzie nieodwracalnym tempie. I łatwo nam wpaść w antropocentryczny marazm i smutek wynikający z tego, że w nie tak długiej perspektywie Ziemia z dużym prawdopodobieństwem stanie się miejscem niemożliwym do życia.

Ale życie stawało już nie przed takimi problemami i wyzwaniami. I jeśli nie przetrwa w ludzkiej formie, to przetrwa tak czy inaczej.

I to jest właśnie w tej historii najpiękniejsze.

*książkę otrzymałam z Klubu Receznenta serwisu nakanapie.pl