Skaza recenzja

Powieść Zofii Borowskiej-Wyrwy jest pierwszą książką poruszającą tematykę II wojny światowej, którą od dłuższego przeczytałam. Niezbyt często sięgam po takie lektury, ponieważ owa tematyka jest dla mnie niezwykle wrażliwym tematem i nie mogę czytać o nim zbyt często, muszę w przerwach sięgnąć po coś lżejszego. „Skaza” jest o tyle niezwykłą lekturą, że wzrusza i wywołuje wiele emocji, ale z drugiej strony naprawdę łagodnie obchodzi się z czytelnikiem, dzięki czemu czytanie tej książki jest prawdziwą przyjemnością, zapewniającą fantastycznie spędzony czas.

Można powiedzieć, że akcja tej książki rozgrywa się na dwóch płaszczyznach. Pierwsza z nich przedstawia życie bohatera I Wojny Światowej, odznaczonego Krzyżem Żelaznym, Arnolda Neugebauera. Mężczyzna ten to inwalida wojenny, mający żonę, dwie córki i syna. Dzieci, ślepo oddane Hitlerowi i przekonane o słuszności jego działań, z całego serca nieznoszące Żydów, nie wiedzą o tajemnicy, którą skrywa. O tym, że płynie w nich domieszka żydowskiej krwi. Mężczyzna nie wyjawia tej tajemnicy nikomu i choć nie jest nazistą, gdy zostaje wciągnięty do hitlerowskiej partii NSDAP, wie, że nie ma już odwrotu. Na kolejnym planie poznajemy także życie Magdy Sobańskiej, żony majora Stefana Sobańskiego, niedługo po rozpoczęciu II Wojny Światowej wziętego do niewoli. Kobieta z Warszawy przeprowadza się do krewnych mieszkających w Złotnikach i tam oczekuje na powrót męża. Jak potoczy się życie bohaterów, gdy dojdzie do ich spotkania? Jakie piętno odciśnie na nich wojna? W jaki sposób splotą się ich losy?

„Ani jednej złej kropli krwi, która dostanie się do żyły człowieka, nie da się wyplenić przez pokolenia”.


Powieść tę można uznać za niezwykle wielowątkową, bo ja wiele problemów ona porusza! Głównym jest jednak wojna i to, jak wielki wpływ ma ona na człowieka, a przede wszystkim na jego psychikę. Myślę, że tylko same ofiary wojny wiedzą, jak strasznym jest to przeżyciem, gdyż odczuły to na własnej skórze. Czy ktoś inny jest w stanie to sobie wyobrazić? Ja z całą pewnością nie. Oprócz tego warto zwrócić w tej książce uwagę na przekonanie o słuszności własnego zdania i decyzji, zakładanie rodziny oraz poświęcenie, mogące niekiedy nawet uratować życie innym ludziom. Jak bardzo wojna zmienia ludzi? Do czego są oni zdolni; zdesperowani i zdruzgotani sytuacją, w której się znaleźli? „Skaza” w niesamowity, prosty sposób pokazuje czytelnikowi to, co powinien na ten temat wiedzieć, a jednocześnie nie robi tego otwarcie – książka ta zmusza do przemyśleń i pewnym sposobem nakierowuje czytelnika na drogę, którą powinien się pokierować, aby odkryć prawdę.

Ciężko byłoby mi zliczyć momenty, podczas których w bolesnym skurczu ściskało mi się serce, poruszone nadmiarem wrażeń i emocji obecnych w czytanych przeze mnie fragmentach. Autorka w bardzo ciekawy i przystępny sposób ukazuje społeczeństwo ogarnięte strachem spowodowanym trwającą II Wojną Światową; a o tyle ciekawie jest to przedstawione, iż czytelnik ma okazję poznać środowisko to nie tylko od zewnątrz, ale także od środka. Powieść ta jest wspaniałą i wzruszającą lekturą, którą szczerze polecam, gdyż obok niej nie da się przejść obojętnie.