Pokolenia recenzja

Bardzo mi się podobała książka 'IGen' pani Twenge, szczegółowo opisująca pokolenie Amerykanów urodzonych po 1995 r., to generacja bardzo podobna do naszej polskiej. Zatem przez analogię można było znaleźć w 'IGen', sporo wiadomości i o naszej młodzieży. Sięgnąłem więc z zainteresowaniem po tę pozycję.

Treścią książki jest szczegółowy opis amerykańskich generacji, począwszy od tzw. cichego pokolenia (osoby urodzone w latach 1925–1945), dalej mamy baby boomers (1946–1964), pokolenie X (1965–1979), milenialsów (1980–1994), pokolenie Z, nazywane również iGen (1995–2012), wreszcie pokolenie polarne osób urodzonych po roku 2013. Badania są oparte na analizie olbrzymiej ilości danych – pochodzących od 39 milionów osób. Zatem „Możemy się dowiedzieć, jak naprawdę różnią się pokolenia – nie poprzez zgadywanie, ale na podstawie rzetelnych, zbieranych na bieżąco danych.”

Wszystko to bardzo pięknie, ale książka opowiada wyłącznie o amerykańskich pokoleniach, które mnie średnio interesują, w przeciwieństwie do polskich generacji. Tamci ludzie żyli w innej rzeczywistości, innym ustroju, ukształtowały ich inne wydarzenia kluczowe: wojna w Wietnamie, atak terrorystyczny z 11 września 2001, czy kryzys gospodarczy z 2008. Nasze pokolenia żyły do 1989 r. w komunie, kluczowymi dla nich wydarzeniami były: październik 1956, marzec 1968, rewolucja Solidarności w latach 1980-81, a potem stan wojenny, wreszcie transformacja ustrojowa w latach 1989-93, która wywróciła życie wielu ludzi do góry nogami. O tym chciałbym przeczytać, a nie o Amerykanach (a może jest już podobna książka o polskich generacjach?), chociaż muszę przyznać, że analiza pani Twenge jest rzetelna i frapująca dla zainteresowanych tematem.

W tej książce ciekawa dla mnie była analiza pokolenia Z (urodzonych w latach 1995–2012), bo to generacja mentalnie bardzo zbliżona do naszych młodych ludzi.. Ale tutaj mamy w dużej mierze powtórzenie tez z książki 'Igen', na przykład dobrze udokumentowane stwierdzenie o pogarszającym się zdrowiu psychicznym Zetek; wiąże się to z nadmiernym używaniem mediów cyfrowych. Niemniej trzeba przyznać, że w tej pozycji rozważania pani Twenge są oparte na dużo większej bazie danych.

Siłą rzeczy powierzchownie pisze pani Twenge o pokoleniu polarnym, urodzonym po 2013 r. Nazwa tego pokolenia pochodzi od dwóch ważnych aspektów najnowszych czasów: polaryzacji politycznej w Ameryce (w Polsce też!), oraz topnienia lodowców polarnych, będącego symbolem globalnego ocieplenia. To są problemy, z którymi polarni będą się musieli zmierzyć.

Mam zatem wobec tego potężnego dzieła ambiwalentne odczucia, z jednej strony to rzecz rzetelna, poważna, przykład solidnej pracy popularnonaukowej, z drugiej książka mało ciekawa, opowiadająca w zdecydowanej większości o ludziach i sprawach dla mnie odległych.

Rzecz jest poza tym słabo przetłumaczona, a w moim kundelku nie mogłem zobaczyć licznych wykresów ilustrujących wywody autorki.