Zdążyć przed Panem Bogiem

"Zdążyć przed Panem Bogiem" Hanny Krall to moja lektura z klasy maturalnej. Mimo zainteresowania tematem IIWŚ i Holokaustu, nie przeczytałam wtedy, tej dość krótkiej książki, ze zbyt szczególnym zainteresowaniem, późniejsze wałkowanie jej na lekcjach również pozostawiło mało pozytywne wrażenia. Zabierałam się za nią po raz drugi z jednej strony z ciekawością, ale z drugiej z trochę negatywnym nastawieniem.

Jak wypadło to spotkanie po latach? Na pewno lepiej niż zapamiętane wrażenia po przeczytaniu w liceum. Mimo wszystko jednak nadal wolę książki o tej tematyce bardziej nastawione na przedstawianie faktów, opracowania naukowe. Z tych mniej na to nastawionych wyjątkowo wysoko oceniam "Medaliony" Nałkowskiej, chyba z sentymentu.

"Zdążyć przed Panem Bogiem" oczywiście nie jest książką złą czy niewartą uwagi. Powinniśmy pamiętać o tamtych wydarzeniach, więc czytanie o nich w każdej formie jest słuszną sprawą. Wspomnienia Marka Edelmana są bardzo ważne, jak każde świadectwo o okrucieństwie tamtych czasów. Wszystkie wydarzenia opisane są językiem oszczędnym, dla wielu czytelników stanowi to duży plus. I ja zgadzam się z tym, że przesadna heroizacja powstańców była zbędna, bo prawda o nich jest wystarczająco tragiczna, cenię Edelmana za odwagę mówienia prawdy bez ubarwiania, nawet jeżeli niektórym ludziom się to nie podobało. Nie dziwię się też, że wolał on opowiadać o pracy lekarza niż o piekle przeżytym w getcie.

Wspomnienia Edelmana robią wrażenie. Aż cieżko jest uwierzyć, że po tym wszystkim co przeszedł w życiu, co widział, co przeżył, był w stanie opowiedzieć o tych tragicznych wydarzeniach niemal ze stoickim spokojem, bez patosu, bez skrajnych emocji. I choć sam nieco ujmuje sobie zasług, mówiąc o powstaniu, walce i śmierci tak, jakby nie były niczym nadzwyczajnym, ja mam do niego ogromny szacunek i podziwiam go za jego działalność. O ludziach, takich jak Marek Edelman naprawdę warto pamiętać.

To chyba jedna z najlepszych książek jakie czytałam w swoim życiu. Ciężko powiedzieć o niej, że jest "piękna" bo przemawia przez nią brutalność i realizm, ale ja osobiście chłonęłam z niej każde słowo. Po skończeniu książki miałam taką chwilę, że siedziałam w milczeniu pozbawiona wszelkich myśli. Ta historia to rzecz okrutna, ale i prawdziwa. Jedna z wybitniejszych lektur.

Po omówieniu opowiadań Borowskiego i Innego świata Herlinga, Zdążyć przed Panem Bogiem było zaskoczeniem. Pani Krall zrobiła kawał naprawdę dobrej książki. Przeczytałam w jeden wieczór. Robi wrażenie tak jak wszystkie książki o takiej tematyce, ale również skłania do refleksji. Bardzo porównało mi się porównanie ze świeczką.

Jest to zdecydowanie niekonwencjonalna książka i według mnie to jest jej urok. Moczarski miał swoje wspomnienia rozmów, Borowski opowiadania, a Edelman świetne wyznania w formie "wywiadu". Jest to dobitna, prawdziwa opowieść o człowieku, który tyle widział, tyle przeszedł, a wciąż walczy, chociażby o jeden dzień dłużej, jeden tydzień, jeden miesiąc. Rzeczywiście ściga się z Panem Bogiem i nie wiadomo dlaczego, ale udaje mu się to dość często. Książka może się wydawać zbyt mało emocjonalna, sucha, zdystansowana, ale tak naprawdę jak ktoś chce to dojrzy wachlarz uczuć ukryty pomiędzy wersami. Kapitalne i według mnie obowiązkowe dla każdego przyzwoitego świadomego człowieka.

Przeczytałam z zapartym tchem. Możliwe, że będzie moją lekturą, ale sięgnęłam po nią wcześniej, zafascynowana tematyką wojenną. Wspomnienia pokazują prawdziwość, okrutność wojny, ale i ludzi, którzy przecież musieli ją jakoś przeżyć, przetrwać. Polecam każdemu, kto chce się dowiedzieć nieco o realiach getta.

Jak czytałem ją pierwszy raz, to wydała mi się dziwna i nie mogłem czasami zrozumieć, o co chodzi. Dopiero gdy przeczytałem ją drugi raz i już wiedziałem mniej więcej, co się stanie, to byłem w stanie docenić inność tej książki i wyjątkowość, która pokazuje powstanie w getcie i ludzi w nim żyjącym z zupełnie obcej, nieznanej perspektywy.

Bardzo ciekawa, napisana w bardzo oryginalny, według mnie, sposób. Podczas czytania czasem można się zagubić między poruszanymi wątkami, ale nie przeszkadza to w ogólnym odbiorze, ponieważ przedstawione wspomnienia są bardzo wstrząsające, ale też interesujące i wciągające

Książka obok której nie można przejść obojętnie. Getto, Holocaust, Ostateczne Rozwiązanie to zdarzenia w historii ludzkości bezprecedensowe w swojej okrutności i barbarzyństwie. Oby się nie powtórzyły i oby zawsze znaleźli się tacy ludzie jak Marek Edelman. Ważna lektura.

Tak jak dobrze autorka stwierdziła, to nie jest książka z fabułą, to są wspomnienia. Od razu mi się przypominają opowiadania mojej babci, z różnych okresów jej życia, bez chronologii, ale równie ciekawe, wstrząsające. Według mnie obowiązkowa lektura, dla każdego.

Książka sama w sobie ciekawa, tylko bardzo chaotyczna. Taki niby powinien być reportaż. Same wspomnienia Marka Edelmana sa tragiczne, a opowiada o nich z takim dystansem, jakby opisywał obraz, który widział kiedyś w galerii. Polecam!

Pisana bez emocji. Ludzie nie znający historii mogliby to uznać za wyjątkowo drastyczny felieton. Ta skrupulatność w zapisie słów Edelmana i bezosobowość wywołują grozę. Dla czytelników o słabszych nerwach: nie czytajcie przed snem.

Jedna z najlepszych książek, które przeczytałam. Niesamowity temat , niesamowity styl. Czytałam kilka razy. Nawet teraz, gdy piszę komentarz i myślę o niej mam " gęsią skórkę". Wnika głęboko w człowieka i pozostaje w pamięci.

Genialna! Cudownie napisana, aż przechodzi dreszcz, wzrusza dogłębnie, ma niesamowity klimat i zakończenie... po prostu mistrzowskie! Zmusza do myślenia i refleksji, jedna z najlepszych książek jakie czytałam