Powieść dla dzieci napisana przez Arkadego Gajdara. W pierwszej wersji bohater miał na imię Dunkan, ale autora zmuszono do zmiany, wybrał wtedy imię swojego syna - Timura. Powieść ukazała się w 1940 w Pionierskiej Prawdzie. Grupa młodzieży pomaga anonimowo rodzinom żołnierzy Armii Czerwonej walczących z wrogiem.
Powieść przetłumaczono na wiele języków, w tym polski.
Powieść sfilmowano w ZSRR w latach 1940 (na podstawie jeszcze nieukończonego rękopisu) oraz w 1976.