Spadek

Okrucieństwo w rodzinie.
Świadectwo ofiary, której nikt nie chce wysłuchać.

No nie jest to literatura rozrywkowa. Vigdis Hjorth przedstawia gorzki i pełen bólu obraz trudnych rodzinnych relacji. Rysuje go z perspektywy głównej bohaterki, która od dzieciństwa dźwiga bagaż negatywnych doświadczeń, latami tłumi w sobie gniew i poczucie krzywdy ze strony bliskich.

Lektura nie należy do łatwych. Do podania dramatycznych treści norweska autorka użyła niełatwej w odbiorze formy — natłok myśli, chaotyczne skojarzenia, dygresje zapisuje w formie wielokrotnych powtórzeń, pytań, rwanych zdań. Dostajemy swoisty strumień świadomości, plastyczny i coraz bardziej dramatyczny.
Zaczyna się spokojnie, może się nawet wydawać, że tytułowy spadek jest jedynie pretekstem do zadumy nad przemijaniem i bodźcem do życiowych rozliczeń, jednak kiedy zaczynamy rozpoznawać stan duchowy bohaterki, rozumieć, że ciężar emocjonalny, który niesie pięćdziesięciokilkuletnia Bergljot, jest zakorzeniony w dzieciństwie — powieść traci aspekt filozoficzno-psychologicznej refleksji na rzecz tonu mocno oskarżycielskiego. Studium moralnych dylematów, któremu wydawała się poddawać bohaterka, zmienia się teraz w opowieść o konkretnej traumie i realnym, destrukcyjnym wpływie na całe życie. I nie chodzi o to, że wydarzenia z dzieciństwa kładą się jakimś cieniem na późniejsze lata — ta trauma wcale nie jest zaleczona, wciąż wypełnia obezwładniającym i paranoidalnym strachem, czasem wybucha krz...