Przedwiośnie

Rodowód. Utwór rozpoczyna zwięzły "Rodowód", stanowiący jak gdyby konspekt powieści. W "Rodowodzie" narrator wskazuje na polskie korzenie rodziny Baryków, opisuje ich losy, a także pozycję społeczną zajmowaną przez Cezarego Barykę w Baku. W tym rozdziale poznajemy historię pamiętnika z wojny 1831r. i jego znaczenia w genealogii Baryków.Część I: Szklane domy. Cezary Baryka wraz z rodzicami mieszka w Baku w Azerbejdżanie. Wybuch I wojny światowej powoduje powołanie jego ojca do wojska. Do Baku dociera rewolucja, Cezary jest w pierwszym okresie zafascynowany rewolucją i manifestacjami, matka z trudem zdobywa środki do życia - wkrótce potem zostaje aresztowana i umiera. Baku staje się miejscem rzezi Ormian dokonanych przez Turków azerbejdżańskich. Cezary cudem odnajduje ojca, wraz z którym udaje się w długą i trudną podróż do Polski. Ojciec umiera w drodze, Cezary dociera do Warszawy i odnajduje Szymona Gajowca, dawną miłość swej matki. Bohater jest zdziwiony widokiem biedy i ubóstwa, zamiast szklanych domów o których opowiadał mu ojciec, gdy wyruszyli w podróż do Polski. W tej części kształtują się późniejsze poglądy bohatera, do końca książki pozostanie on socjalistą.Część II: Nawłoć. Główny bohater podejmuje studia medyczne, jednak po wybuchu wojny z bolszewikami decyduje się wstąpić do armii. Podczas walki z komunistami sowieckimi ratuje życie Hipolitowi Wielosławskiemu, zostają przyjaciółmi, a Cezary otrzymuje propozycję odpoczynku w majątku Hipolita w Nawłoci. Podczas pobytu na wsi bohater odpoczywa i korzysta z rozrywek, poznaje także trzy młode damy: Karolinę Szarłatowiczównę (która zakochuje się w Baryce, później zaś zostaje otruta), Wandę Okszyńską (żywiącą do bohatera podobne uczucie) i Laurę Kościeniecką (z którą Baryka ma romans, mimo jej zaręczyn). Po awanturze z Barwickim, narzeczonym Laury, Cezary wyjeżdża do folwarku w Chłodku, następnie wraca do stolicy. W tym rozdziale, razem z Cezarym, poznajemy świat polskiej arystokracji, a także wsi folwarcznej. Stanowi on kontrast dla świata poznanego w czasie wojny i powojennej tułaczki repatriacyjnej.Część III: Wiatr od wschodu. Po powrocie do Warszawy Baryka podejmuje pracę u Gajowca, gdzie poznaje jego ideały i poglądy na przyszłość Polski. W tym samym czasie poznaje także Antoniego Lulka, kolegę ze studiów, reprezentującego poglądy komunistyczne. Główny bohater zostaje zaproszony na spotkanie komunistów, na którym podejmuje z nimi ostrą polemikę - jego argumenty nie zostają jednak przyjęte, a sam bohater wyrzucony z zebrania. Cezary po raz ostatni spotyka się z Laurą. W ostatniej scenie powieści Cezary uczestniczy w pochodzie robotników. Gdy drogę robotnikom zastępują żołnierze, Baryka odłącza się od grupy i sam idzie do przodu ("(...)Baryka wyszedł z szeregów robotników i parł oddzielnie na ten szary mur żołnierzy(...)").